Door het toenemend tekort aan smalspectrum antibiotica krijgen patiënten steeds vaker breedspectrum antibiotica, die het risico op resistentie vergroten.

Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) maakt zich zorgen over het toenemend tekort aan antibiotica in Nederland. In het bijzonder over de smalspectrum antibiotica, die werken tegen een beperkt aantal bacteriën. Door het toenemend tekort aan smalspectrum antibiotica krijgen patiënten steeds vaker breedspectrum antibiotica, die het risico op resistentie vergroten.

CBG-vicevoorzitter Barbara van Zwieten: “Het probleem lijkt groter dan een aantal jaren terug en de uitwijkmogelijkheden beperkter. Positief is dat artsen in Nederland heel terughoudend zijn in het voorschrijven van antibiotica. De keerzijde van minder voorschrijven is dat het voor farmaceutische bedrijven economisch minder interessant wordt om antibiotica te ontwikkelen of te behouden. Hierdoor kunnen er tekorten ontstaan. De patiënt is hier de dupe van”.

Ongewenste situatie
Resistentie kan worden tegengegaan door zoveel mogelijk gebruik te maken van gerichte behandeling met smalspectrum antibiotica. Smalspectrum antibiotica kunnen alleen ingezet worden tegen enkele zeer specifieke soorten bacteriën. Het grote voordeel daarvan is dat er geen nadelig effect is op de vele andere bacteriën die onschadelijk, gewenst of zelfs noodzakelijk zijn voor het lichaam. Een ander voordeel is dat ze minder bijwerkingen kunnen hebben. Er bestaan ook 'breedspectrum antibiotica'. Deze medicijnen werken tegen veel meer soorten bacteriën.

Regelmatig wordt het CBG geconfronteerd met bedrijven die smalspectrum antibiotica niet meer kunnen leveren. Bijvoorbeeld door een tekort aan grondstof. Vanwege de resistentieproblemen en het ontbreken van goede alternatieven, wil het CBG dat bestaande antibiotica beschikbaar blijven. Dit signaal is neergelegd bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

Meldpunt geneesmiddelentekorten en -defecten
Een belangrijk instrument in de aanpak van tekorten is het Meldpunt geneesmiddelentekorten en –defecten van het CBG en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), dat in 2017 is opgericht. Dankzij de meldingen van bedrijven op één plek, is er beter en tijdiger zicht op mogelijke tekorten. Alle betrokken partijen kunnen in een zo vroeg mogelijk stadium zoeken naar een oplossing, om de gevolgen voor patiënten te beperken.