Samenwerking tussen ziekenhuizen, huisartsen en andere partijen in de acute zorgketen is het sleutelwoord

De acute zorg was in 2017 nog steeds goed toegankelijk. Het aantal patiënten in de spoedzorg lijkt wat af te nemen. Wel zien we dat door de vergrijzing er meer complexe patiënten op de spoedeisende hulp belanden. Dat blijkt uit de monitor acute zorg van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Er is actie nodig om drukte in de acute zorg ook in de toekomst op te kunnen blijven vangen. Samenwerking tussen ziekenhuizen, huisartsen en andere partijen in de acute zorgketen is daarbij het sleutelwoord.

Vergrijzing
Kinderen tot 4 jaar en mensen van 65 jaar en ouder maken het meest gebruik van acute zorg. De behandeltijd per patiënt, het aantal opnames na een bezoek aan de spoedeisende hulp, de verblijfsduur in het ziekenhuis en het beroep op vervolgzorg nemen toe met de leeftijd. De toekomstverkenning van het RIVM in samenwerking met de NZa maakt inzichtelijk dat de ene regio sneller vergrijst dan de andere en wat de te verwachten gevolgen daarvan zijn voor de vraag naar acute zorg.

Dat betekent dat zorgverzekeraars en zorgaanbieders in die regio’s nu al weten dat ze moeten gaan inspelen op structureel meer drukte. Deze monitor doet daarvoor ook enkele suggesties. In de hoofdlijnenakkoorden is ook aandacht voor de verbetering van de acute zorg. Daarnaast is het actieplan voor demonitor ambulancezorg een goede stap.

Vervolgzorg
Ook kan drukte in de acute zorg ontstaan als de doorstroom (bijvoorbeeld van spoedeisende hulp naar opnameafdelingen) of de uitstroom naar vervolgzorg (zoals verpleging en verzorging of eerstelijns verblijf) niet soepel verloopt. Zorgaanbieders in de acute zorg zullen goed in gesprek moeten blijven met elkaar en met de zorgverzekeraars om knelpunten in de toekomst te voorkomen. De NZa gaat de toegankelijkheid van de vervolgzorg actiever volgen. 

Organiseer de acute zorg effectiever en efficiënter
We doen daarnaast verschillende aanbevelingen om de acute zorg effectiever en efficiënter te organiseren. De toenemende vraag naar acute zorg vraagt om steeds effectievere oplossingen om met schaarse menskracht en materieel steeds meer zorg te kunnen bieden. Samenwerking is het sleutelwoord om de zorg ook in de toekomst toegankelijk te houden voor mensen op het moment dat ze dat nodig hebben. Samenwerking tussen alle ketenpartners in de acute zorg: de zorgaanbieders, brancheorganisaties en zorgverzekeraars. 

Dat betekent dat er een gezamenlijk en gedeeld inzicht moet zijn, een onderling gecoördineerde aanpak om de toegankelijkheid te borgen en onderlinge kennisdeling van oplossingen die werken. We zien ook al veel goede voorbeelden, die navolging verdienen. Onderaan dit bericht lichten we er daar een paar van uit.

Piekmomenten
Gemiddeld is de acute zorg goed bereikbaar, maar momenten van onverwachte drukte zijn een bedreiging voor de bereikbaarheid. Plotselinge toegenomen instroom, trage doorstroom of vertraging bij de uitstroom kunnen dan zorgen voor opstoppingen in de keten. Effectieve samenwerking in de keten is noodzakelijk om het hoofd te kunnen bieden aan momenten van piekdrukte. De zorg moet daarnaast zo georganiseerd worden dat de capaciteit is berekend op te verwachten piekmomenten. We zien dat de spoedeisende hulp op maandagen en tussen 10.00 en 20.00 uur het drukste is. Dan moet voldoende personeel worden ingeroosterd. Daarnaast is het belangrijk dat ook zorgverleners zich inenten tegen de griep, om drukte tijdens de jaarlijkse griepgolven beter het hoofd te kunnen bieden.