Bij diabetes type 1 heeft het immuunsysteem de insulineproducerende cellen uitgeschakeld

Werkt poeptransplantatie bij diabetes type 1? Het is een nieuwe en onverwachte aanpak, en veelbelovend. Voor onderzoek naar de rol van darmbacteriën bij diabetes type 1 krijgt Amsterdam UMC een miljoen euro van het Diabetes Fonds en stichting DON.

Bij diabetes type 1 heeft het immuunsysteem de insulineproducerende cellen uitgeschakeld. Deze afweerreactie is nu nog niet te stoppen. Maar onderzoekers hebben een spannend idee: dat ze de afweerreactie misschien kunnen afzwakken met hulp van darmbacteriën.

Dit gaat een onderzoeksteam nu verder bestuderen, onder leiding van prof. dr. Max Nieuwdorp (Amsterdam UMC) en dr. Nordin Hanssen. Het Diabetes Fonds en stichting DON financieren dit onderzoek met 1 miljoen euro.

Darmflora anders bij diabetes type 1
In de darm zitten veel bacteriën, gisten en virussen: het 'microbioom'. Dit blijkt een rol te spelen bij de suikerstofwisseling én het immuunsysteem. Mensen met diabetes type 1 hebben een andere samenstelling van het microbioom. Ook het immuunsysteem in de darmen ziet er anders uit.

Poeptransplantatie biedt kans
Het Amsterdam UMC deed al een verkennend onderzoek naar poeptransplantatie (overbrengen van bacteriën) in de dunne darm van mensen met diabetes type 1. Dat onderzoek zal deze maand gepubliceerd worden in het vakblad Gut.

Dit vervolgonderzoek bekijkt onder andere of behandeling met darmbacteriën het immuunsysteem minder agressief maakt tegen het eigen lichaam, bij mensen die pas kort of juist al langer diabetes type 1 hebben. Het nieuwe onderzoek bestaat uit twee studies, en zal vijf jaar duren.

Mogelijk hele nieuwe behandeling voor diabetes type 1
Prof. Nieuwdorp: 'Door een feces- (poep)transplantatie willen we de alvleesklierfunctie van mensen met diabetes type 1 weer een beetje 'oppoetsen'. Hiermee zouden we een patiënt een stabielere ziekte kunnen geven, met minder glucosepieken en -dalen en daardoor minder diabetescomplicaties. Uiteindelijk kan dit mogelijk leiden tot een nieuwe behandeling, en hopelijk genezing of omkering van diabetes type 1, ook als mensen de ziekte al langer hebben. Ik ben hier heel erg optimistisch over. Ook omdat ik ervan overtuigd ben dat het onderzoek gaat helpen om de oorzaak van diabetes type 1 beter te begrijpen. Het zal bijdragen aan het oplossen van de puzzel.'