De patiënt krijgt bij deze behandeling elektrodes in de hersenen ingebracht

Ondanks bewijs dat het werkt, passen psychiaters diepe hersenstimulatie nog niet zo veel toe. Toch kan deze behandeling zeker een oplossing zijn voor patiënten bij wie de gebruikelijke behandelingen niet werken. Onderzoekers van Amsterdam UMC publiceren deze week hierover in het vaktijdschrift Frontiers.

Ruim 20 jaar wordt diepe hersenstimulatie (deep brain stimulation, DBS) al toegepast in de psychiatrie. De patiënt krijgt bij deze behandeling elektrodes in de hersenen ingebracht die elektrische signaaltjes afgeven en zo bepaalde hersengebieden prikkelen. Inmiddels is er voldoende bewijs voor de effectiviteit van DBS, met name bij obsessieve-compulsieve stoornis (OCS). Ook is er steeds beter zicht op de werking van DBS bij psychiatrische stoornissen, door nieuwe neurowetenschappelijke methodes zoals meting van hersenactiviteit.

Volksziekte nummer 1
Toch wordt veel minder vaak voor DBS gekozen binnen de psychiatrie dan bijvoorbeeld bij neurologische aandoeningen. Zo zijn de afgelopen 20 jaar naar schatting 300.000 neurologische patiënten met DBS behandeld, tegenover 500 psychiatrische patiënten. Een groot verschil, terwijl de resultaten van DBS voor beide groepen patiënten vergelijkbaar zijn. Psychiater en onderzoeker Roel Mocking: “Een betere toegang van psychiatrische patiënten tot DBS en meer vertrouwdheid onder psychiaters met neurostimulatie kunnen bijdragen aan een betere behandeling. Bijvoorbeeld voor patiënten met een depressie bij wie de gebruikelijke behandelingen niet werken. Er loopt nu een studie naar de effecten van DBS bij deze groep. Het blijkt echter lastig om patiënten voor deze studie te vinden. Terwijl depressie toch volksziekte nummer 1 is en er veel patiënten zijn die geen baat hebben bij hun therapie. Juist voor hen kan DBS een goede aanpak zijn.”

Onvoldoende financiering
Er lijken meer fundamentele problemen te zijn die de inzet van DBS in de psychiatrie belemmeren. Onderzoek naar geestelijke gezondheid krijgt onvoldoende financiering. Dit belemmert de ontwikkeling en implementatie van nieuwe behandelingen als DBS. Mocking: “Onder psychiaters lijken vooroordelen over DBS te bestaan die de inzet van deze behandeling belemmeren. Acceptatie van DBS is essentieel om deze behandeling als volwaardige optie in de psychiatrie te kunnen aanbieden.”