De Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) is per 1 augustus 2017 een zelfstandig bestuursorgaan (zbo).

De ANVS neemt vanaf dat moment de uitvoeringsbevoegdheden op het gebied van nucleaire veiligheid en stralingsbescherming over van de minister van Infrastructuur en Milieu. Een zbo voert overheidstaken uit, maar valt niet direct onder het gezag van een ministerie. In deze rechtsvorm wordt de onafhankelijkheid van de ANVS geborgd.

In januari 2014 besloot de ministerraad tot de vorming van de ANVS, om twee redenen: onafhankelijkheid en bundeling van kennis. Tot 2015 waren de diverse overheidstaken en de kennis over de nucleaire sector en de toepassing van straling verspreid over verschillende instanties. Met de oprichting van de ANVS op 1 januari 2015 werden de medewerkers ondergebracht in één deskundige organisatie die voldoet aan internationale richtlijnen, onder meer van het Internationale Atoomenergieagentschap (IAEA). Per 1 augustus is onafhankelijkheid van de ANVS formeel geregeld, waarmee voldaan wordt aan de internationale richtlijnen hiervoor.

Waar staat de ANVS voor?

De ANVS bewaakt en bevordert continu voor deze en volgende generaties de nucleaire veiligheid, stralingsbescherming en beveiliging. Dit doet zij om bij nucleaire installaties incidenten en ongelukken te voorkomen, om mens en milieu zo goed mogelijk tegen mogelijk schadelijke effecten van blootstelling aan ioniserende straling te beschermen, zowel tijdens normale omstandigheden als in ongevalssituaties, om te zorgen dat nucleaire materialen en radiologische bronnen niet in verkeerde handen vallen en zodat nucleaire materialen en kennis niet ongewenst worden verspreid. Waar de ANVS voor staat en waar ze zich komende jaren op gaat richten staat verder beschreven in het Koersdocument dat op 1 augustus 2017 is gepubliceerd.

Wat doet de ANVS?

Op bovengenoemde werkgebieden heeft de autoriteit verschillende taken. De ANVS verleent vergunningen, registreert meldingen en registreert en erkent deskundigen en stralingsartsen. De ANVS houdt toezicht en kan maatregelen treffen wanneer dat voor de nucleaire veiligheid of stralingsbescherming noodzakelijk is. De ANVS zorgt er verder met een aantal partners voor dat Nederland zo goed mogelijk is voorbereid op stralingsincidenten en kernongevallen. De kans daarop is klein, maar als deze zich toch voordoet dan adviseert de ANVS over eventueel te treffen maatregelen. Ook heeft de autoriteit een taak bij de ontwikkeling van beleid voor nucleaire veiligheid en stralingsbescherming, waaronder ook beleid voor radioactief afval. Ze bereidt wet- en regelgeving voor of adviseert hierover. Op internationaal vlak werkt de ANVS samen met verschillende buitenlandse overheden, autoriteiten en organisaties zoals het IAEA. U vindt hierover meer informatie op deze website.

Nucleaire installaties en stralingsbronnen

In Nederland moeten nucleaire installaties aan strenge veiligheidseisen voldoen: de Hoge Fluxreactor in Petten, die nodig is voor de productie van medische preparaten, de onderzoeksreactor van de TU Delft en de kerncentrale in Borssele. In Zeeland bevindt zich een opslagfaciliteit voor radioactief afval. In Almelo staat een verrijkingsinstallatie voor uranium. In de medische sector en in de industrie wordt veelvuldig met stralingsbronnen gewerkt. Het gaat bijvoorbeeld om röntgentoestellen in ziekenhuizen, bij tandartsen en bij dierenartsen. Radioactieve stoffen worden gebruikt om kankerpatiënten te behandelen. Deze stoffen moeten ook worden vervoerd. De ANVS ziet er op toe dat dit veilig gebeurt.