ActiZ reageert op rapport Impactanalyse Verpleeghuiszorg 2017 NZa:

  • Voor liefdevolle zorg aan 109.000 kwetsbare ouderen in laatste levensfase is fors extra geld nodig
  • Productiviteitsverbetering die NZa voorstelt, is te simpel gedacht
  • Extra medewerkers brengen rust in sector met hoge werkdruk

Er moet fors meer geld komen voor extra medewerkers in verpleeghuizen. Dan kunnen er twee professionele zorgmedewerkers overdag en ’s avonds aanwezig zijn op een groep van 8 verpleeghuiszorgbewoners; een wens die maatschappelijk breed leeft. Daarvoor zijn 70.000 extra medewerkers nodig. Branchevereniging ActiZ is dan ook blij met het rapport waarin de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) bevestigt dat dit extra geld er moet komen. ActiZ vraagt de politiek om dit geld beschikbaar te stellen en wil hierover met hen in overleg. Grotere beschikbaarheid van medewerkers en optimaliseren van bedrijfsvoering gaan dan hand in hand.

Op 31 maart 2017 heeft de NZa de Impactanalyse Verpleeghuiszorg 2017 gepubliceerd. Daarin geeft de NZa aan welke meerkosten nodig zijn om te voldoen aan het nieuwe kwaliteitskader verpleeghuiszorg (door inzet van extra medewerkers in verpleeghuizen). Het rapport van de NZa geeft aan dat iedere zorgorganisatie anders is en ruimte moet krijgen om eigen keuzes te maken hóe budget wordt aangewend. ActiZ onderschrijft de maatschappelijke opdracht om iedere euro zoveel mogelijk aan zorg en aandacht voor bewoners ten dienste te laten komen. Zorgorganisaties kunnen daarin veel van elkaar leren – met behoud van individualiteit en regionale verschillen.

In haar rapportage geeft de Zorgautoriteit verschillende scenario’s. Als alle verpleeghuizen moeten voldoen aan het kwaliteitskader, dan betekent dat een investering van 3,1 miljard euro extra per jaar. De NZa maakt een inschatting dat op den duur 1,3 miljard euro per jaar geld nodig is, als álle zorgorganisaties maximaal geld besteden aan directe zorg. Hiervoor rekent de NZa met lagere overhead, het verhogen van productiviteit, het inzetten van verblijfskosten in zorgverlening en een ander vastgoedbeleid.

De redenering van de NZa om de benodigde investering door verbeteren van efficiency terug te brengen naar 1,3 miljard euro vindt ActiZ te simpel. Jacqueline Joppe, vice-voorzitter van ActiZ: “De 280.000 professionals in verpleeghuizen werken heel productief. Uit een PWC-onderzoek in opdracht van het ministerie van VWS, blijkt dat een verhoging van de productiviteit mogelijk is van ongeveer 3 procent. De NZa rekent met een productiviteitsverhoging van 11 procent. Dan blijft er géén tijd over voor bijvoorbeeld roosteren, overdracht en werkoverleg; dat is essentieel voor goede zorg. Het staat bovendien in schril contrast met het kwaliteitskader waarin leren en scholing voorop staat.” In het PWC-rapport noemen zorgprofessionals als verbetermaatregelen, in volgorde van belangrijkheid: verminderen van regeldruk, verbeteren van werkprocessen en betere ICT-ondersteuning.

Onrealistische verwachtingen
“Wij hebben nu één van de laagste overheadpercentages van de hele publieke sector”, zegt Jacqueline Joppe. “Onze leden hebben de afgelopen jaren fors bezuinigd, er zijn managementlagen geschrapt en de werkdruk van medewerkers is ontzettend hoog. Er zijn nu juist extra medewerkers nodig en rust om aandacht te geven aan de bewoners. Door de hoge werkdruk keren goede medewerkers onze branche de rug toe. De NZa rekent zich rijk door uit te gaan van een grote productiviteitsverbetering. Ik wil waarschuwen voor onrealistische verwachtingen.” ”De NZa geeft zelf aan dat voor verbeteringen een tijdpad van 3 tot 5 jaar nodig is. Ook bevestigt de autoriteit dat niet goed is aan te geven in welke mate verbeteringen bij zorgaanbieders kunnen worden behaald. Sommige organisaties zetten bijvoorbeeld financiële middelen die bestemd zijn voor huisvesting in voor directe zorg. Lang niet iedere zorgorganisatie kan zich dat permitteren. De NZa onderschat de noodzaak van investeringen in goede huisvesting; die is immers ook heel belangrijk voor het welbevinden en de kwaliteit van leven van bewoners.”

Krapte arbeidsmarkt
Overigens ziet ActiZ het als een grote uitdaging om 70.000 extra medewerkers te kunnen werven, gezien de enorme krapte op de arbeidsmarkt. Daarom werkt ActiZ met andere partijen samen aan een PersoneelsPact Ouderenzorg voor voldoende en goed opgeleid personeel voor de huidige en toekomstige ouderenzorg. Als de politiek 1,3 miljard euro investeert, blijft er ten opzichte van de genoemde 3,1 miljard euro investeringsruimte voor de ook zo noodzakelijke versterking van de wijkverpleging.