Artsen van Amsterdam UMC hebben deze week de eerste patiënt geopereerd in een grote lange-termijnstudie

Chirurgen kunnen tumorweefsel bij endeldarmkanker nauwkeuriger verwijderen en gezond weefsel sparen, door een fluorescerende contrastvloeistof voor de operatie in te spuiten.

Artsen van Amsterdam UMC hebben deze week de eerste patiënt geopereerd in een grote lange-termijnstudie. Vier Nederlandse ziekenhuizen zijn gestart met dit onderzoek om endeldarmkanker te behandelen: Leids Universitair Medisch Centrum, Erasmus MC, Catharina Ziekenhuis in Eindhoven en Amsterdam UMC. Ze onderzoeken of patiënten langer kankervrij blijven.

Patiënten met een grote endeldarmtumor of met teruggekeerde endeldarmkanker krijgen een aantal dagen voor de operatie een tumor-specifieke marker (SGM-101) via een infuus toegediend. Het is een fluorescerende contrastvloeistof die zich specifiek hecht aan tumorcellen. Tijdens de operatie gaat het licht op de operatiekamer uit en lichten tumoren middels een speciale infraroodcamera op. Het effect is tweeledig: tumoren die niet te zien zijn met het blote oog worden zichtbaar en plekken waarbij een tumor wordt vermoed, maar wat bijvoorbeeld littekenweefsel blijkt te zijn, kunnen worden gespaard.

Extra middel
Chirurg dr. Miranda Kusters van Amsterdam UMC is enthousiast over de nieuwe behandeltechniek, waar zij vanaf de eerste toepassing bij betrokken is. “Je ziet op een monitor in de OK direct waar tumoren zitten en belangrijker nog, in dertig procent van de gevallen treffen we meer tumorweefsel aan dan we dachten. Tot nu toe moesten we het doen met wat onze ogen zagen, onze handen voelden en wat vooraf op scans te zien was. Dit is een extra middel om ons als chirurg te helpen.”

Miljoen subsidie KWF Kankerbestrijding
De eerste resultaten zijn gepubliceerd in het Britse medisch tijdschrift The Lancet Gastroenterology & Hepatology. De komende jaren moet blijken of deze techniek meerwaarde heeft voor de levensverwachting van patiënten. Daarvoor worden in deze uitgebreidere studie zo’n tweehonderd patiënten onderzocht. De vier centra gaan een langdurig samenwerkingsverband aan om de kwaliteit van de endeldarmkanker chirurgie te verbeteren. KWF Kankerbestrijding heeft een miljoen euro beschikbaar gesteld.

Cancer Center Amsterdam
Het Cancer Center Amsterdam (CCA) heeft geholpen met de aanschaf van de speciale infraroodcamera. In de toekomst worden meer onderzoeken met tumor-specifieke markers opgezet om chirurgen te helpen met nauwkeuriger opereren.