Lekkende bloed-hersenbarrière voorspeller van latere hersenschade

Lekkage in de bloed-hersenbarrière is een signaal dat er op termijn ook schade in het hersenweefsel ontstaat. Hoe sterker de lekkage, hoe groter de schade zal zijn. Dat concluderen wetenschappers van het Maastricht UMC+ met behulp van een nieuwe MRI-techniek die is ingezet bij patiënten met een ziekte aan de kleine hersenvaten. Door het onderzoek zijn er nieuwe inzichten in de onderliggende oorzaak van een dergelijke aandoening. Daarnaast bieden de bevindingen nieuwe aanknopingspunten voor behandeling en preventie. De onderzoeksresultaten zijn vandaag verschenen in het wetenschappelijk tijdschrift Neurology.

Cerebral Small Vessel Disease (CSVD) is een verzamelnaam voor aandoeningen die optreden door problemen aan de kleine bloedvaten in de hersenen. Dit kan leiden tot een beroerte of geheugenproblemen. Het is bekend dat hoge bloeddruk en leeftijd de voornaamste risicofactoren voor deze ziekte zijn, maar de onderliggende oorzaak is onduidelijk. Met het nieuwe onderzoek tonen de Maastrichtse wetenschappers nu aan dat een lekkende bloed-hersenbarrière in ieder geval een belangrijke rol speelt. De barrière zorgt er normaliter voor dat schadelijke stoffen niet vanuit het bloed in het hersenweefsel terecht komen.

Relatie
Aan de studie deden in totaal 43 patiënten mee met CSVD. Bij deze patiënten werd aan de start van de studie een speciale MRI-techniek ingezet die gebruikmaakt van contrastvloeistof om te bepalen in welke mate er al sprake was van lekkage door de bloed-hersenbarrière. Tevens werd met behulp van een andere MRI-techniek de schade aan het hersenweefsel in kaart gebracht. Twee jaar later werd nog eens gekeken naar die weefselschade. Conclusie: hoe sterker de aanwezige lekkage in het begin, hoe groter de hersenschade twee jaar later in kwetsbare regio’s in het hersenweefsel. “Ons onderzoek laat voor het eerst dan ook een duidelijk verband zien tussen beiden,” zegt Sau May Wong, klinisch fysicus (i.o.) en een van de hoofdonderzoekers. “Onze resultaten bieden op verschillende manieren perspectief voor patiënten met CSVD, zowel voor toekomstige behandeling als preventie.”

Perspectief
Een lekkende bloed-hersenbarrière kan als vroege voorspeller van weefselschade namelijk veel meerwaarde hebben volgens mede-hoofdonderzoeker en neuroloog (i.o.) Daniëlle Kerkhofs: “We kunnen die lekkage in beeld brengen nog voordat er grote schade in het hersenweefsel te zien is. Daarnaast kunnen we nu ook kijken naar behandelopties die specifiek de problematiek van de lekkage tegen gaan en de effectiviteit van deze behandelingen beter monitoren.” De onderzoekers geven wel aan dat het waardevol is om het onderzoek over een nog langere periode voort te zetten om nog meer te kunnen zeggen over de precieze gevolgen van de lekkage.

Het onderzoek is een samenwerking tussen de afdelingen Neurologie en Beeldvorming van het Maastricht UMC+ en financieel mede mogelijk gemaakt door een subsidie uit het Europese Horizon 2020 Research and Innovation Program, NWO, Stichting de Weijerhorst en de Hersenstichting.