Eerder ontdekten zij al dat knieartrose een groter probleem is dan gedacht

Huisartsen stellen de diagnose heupartrose veel vaker dan tot nu toe bekend was. Bijna twee keer zo vaak, becijferen onderzoekers van het Erasmus MC. Eerder ontdekten zij al dat knieartrose een groter probleem is dan gedacht. ‘De uitkomsten onderstrepen het belang van een Nationaal Artrose Programma.’

Door artrose hebben volgens het RIVM bijna 1,5 miljoen mensen in Nederland dagelijks last van pijnlijke, stijve gewrichten en daardoor moeite met bewegen. Daarvan hebben bijna 500.000 mensen heupartrose, jaarlijks komen daar ruim 24.000 mensen met heupartrose bij. Wereldwijd is artrose de meest voorkomende gewrichtsaandoening die leidt tot invaliditeit.

‘Die cijfers blijken echter een grote onderschatting’, zegt artrose-hoogleraar Sita Bierma-Zeinstra. ‘Uit ons onderzoek in de dossiers van huisartsen, blijkt dat zij bijna twee keer zoveel mensen van 30 jaar en ouder zien met heupartrose. Dat betekent niet alleen dat het aantal patiënten met heupartrose haast is verdubbeld, er komen jaarlijks ook bijna twee keer zoveel patiënten bij.’

De onderzoekers publiceerden hun bevindingen in wetenschappelijk tijdschrift Osteoartritis & Cartilage.

Overgewicht
Het RIVM berekende eerder dat het aantal mensen met artrose tot 2040 zal toenemen met 40 procent, doordat Nederlanders ouder worden en vaker kampen met overgewicht. Artrose wordt de meest voorkomende chronische aandoening. ‘De bevindingen van ons onderzoek laten zien dat het probleem nog groter wordt. Veel groter dan ziekten zoals diabetes of een beroerte.’

De uitkomsten bevestigen het belang van een Nationaal Artrose Programma, een idee dat de hoogleraar opperde na de bevindingen van het onderzoek naar knieartroseonderzoek naar knieartrose. Een richtlijn voor heupartrose is er nu niet voor huisartsen, terwijl dit belangrijk is voor goede zorg. ‘Moet iemand met pijnlijke heupen blijven sporten? We weten het niet’, zegt Bierma-Zeinstra. ‘Als we willen dat 50-plussers kunnen blijven werken en actieve 70-plussers mantelzorg verlenen, dan moet er meer onderzoek en geld beschikbaar komen.’

Algoritme
De onderzoekers ontwikkelden een algoritme om artrosepatiënten te identificeren die in de database van de huisarts niet de officiële code ‘artrose’ hebben gekregen. Ze zochten bijvoorbeeld op een combinatie van de woorden ‘heup’ en ‘artrose’ in het notitieveld in de IPCI-database, met daarin data van 2,5 miljoen patiënten uit Nederlandse huisartspraktijken. De met het algoritme gevonden aantallen vergeleken zij met de officiële registratiecodes, waar gezondheidsinstanties zoals het RIVM hun toekomstverkenningen op baseren.

Bij sommige aandoeningen, zoals bijvoorbeeld diabetes, zijn die registratiecodes belangrijk omdat het financiële gevolgen heeft, de registratie is hierdoor veel nauwkeuriger. ‘Dat speelt niet bij artrose’, vervolgt Bierma-Zeinstra. Wat er wel speelt, wil ze nader uitzoeken.

Wat is artrose?

  • Bij artrose verandert het kraakbeen en onderliggende bot in een gewricht. Klachten zijn pijn bij staan, lopen en traplopen, en stijfheid van het gewricht bij het opstaan in de ochtend. Uiteindelijk wordt het gewricht ook minder beweeglijk. De ziekte beperkt mensen in hun mobiliteit.
  • Artrose ontstaat meestal in de heup, knie of hand en is door de verminderde mobiliteit een risicofactor voor andere aandoeningen, zoals hart- en vaatziekten.
  • De behandeling bestaat uit voorlichting, pijnmedicatie en oefentherapie. Bewegen helpt tegen pijn. Bij overgewicht helpt afvallen.
  • In 2020 waren er naar schatting 1.557.900 mensen met artrose bekend bij de huisarts. Van hen is bijna 500.000 gediagnostiseerd met heupartrose en 750.000 met knieartrose.
  • Ieder jaar komen daar 9.000 mannen en 15.100 vrouwen met heupartrose bij. Dit aantal verdubbelt met de kennis van het onderzoek in Osteoartritis & Cartilage.
  • Heeft u artrose en wilt u tips en adviezen? Neem een kijkje op de website Artrose Gezond.