De overheid heeft per 1 januari 2019 naast paracetamol 1000 mg een aantal receptplichtige geneesmiddelen laten uitstromen uit het basispakket

Voor het eerst sinds de publicatie van de NHG-Standaard Factuurpreventie daalt het aantal gebruikers van vitamine D3. Deze daling vindt plaats na de pakket-maatregel per 1 januari 2019 waarbij onder meer een aantal geneesmiddelen met vitamine D3 uit het pakket zijn uitgestroomd. Het afnemend aantal gebruikers gaat evenwel gepaard met hogere uitgaven. Dat schrijft de SFK deze week in het Pharmaceutisch Weekblad.

De overheid heeft per 1 januari 2019 naast paracetamol 1000 mg een aantal receptplichtige geneesmiddelen laten uitstromen uit het basispakket, die uitsluitend vitaminen of mineralen bevatten. Het betreft geneesmiddelen waarvan gelijkwaardige varianten zonder recept verkrijgbaar zijn en die volgens de overheid, vanwege lage kosten, door de patiënt zelf kunnen worden aangeschaft.

Dit lot trof ook varianten van geneesmiddelen met vitamine D3 (colecal-ciferol) en met calcium. Beide stoffen hebben een plaats bij de preventie van osteoporose. Volgens de NHG-Standaard Fractuurpreventie komen vitamine D3 en calcium in aanmerking na dieetmaatregelen, maar voordat specifieke medicatie, zoals bisfosfonaten, wordt ingezet. Calcium is nodig voor de aanmaak van botten en vitamine D3 verbetert de opname van calcium in het lichaam.

Omdat de pakketmaatregel alleen specifieke producten met vitamine D3 en calcium betrof, bleven binnen het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS) varianten van beide middelen voor vergoeding beschikbaar.

In de eerste negen maanden van 2019 verstrekten openbare apotheken op recept van artsen aan 930.000 mensen een product met vitamine D3 dat al dan niet uit het basispakket werd vergoed. Dat is een daling van 7% ten opzichte van het aantal van 1 miljoen in dezelfde periode van 2018. De totale uitgaven voor vitamine D3 over de eerste negen maanden van 2019 bedroegen € 48,7 miljoen. Daarvan is € 45 miljoen bij zorgverzekeraars in rekening gebracht. Dat is € 3,6 miljoen (8,6%) meer dan in dezelfde periode van vorig jaar, vanwege uitwijk naar duurdere middelen binnen het GVS. Deze bedragen zijn inclusief de kosten van de zorgverlening in de apotheek.

Overigens zullen overheid en zorg-verzekeraars een groter stijgingspercentage ervaren omdat per 1 januari 2019 het btw-percentage voor geneesmiddelen is verhoogd van 6% naar 9%. De SFK publiceert bedragen altijd vanuit apothekersperspectief, dat wil zeggen zonder btw.

Calcium
Apotheken verstrekten in de eerste drie kwartalen van 2019 aan vrijwel evenveel mensen als in dezelfde periode van 2018, een middel met calcium (ruim een half miljoen). Ook declareerden ze daarvoor in 2019 vrijwel hetzelfde bedrag bij zorgverzekeraars als in 2018.

Op grond van bovenstaande kan worden geconcludeerd dat de maatregel waarmee de overheid € 40 miljoen voor 2019 wilde besparen door een aantal producten met vitamine D3 en met calcium te laten uitstromen uit het pakket, niet het gewenste effect heeft gehad. Naar verwachting nemen de uitgaven voor heel 2019 binnen het basispakket, aan middelen van beide groepen samen, juist toe met een bedrag van rond  € 5 miljoen.