Werknemers met werkstress roken vaker en zijn vaker te zwaar

Werknemers met obesitas en lichamelijk of psychisch zwaar werk hebben ruim twee keer zo veel kans op een slechter ervaren gezondheid dan werknemers met een gezond gewicht en zonder zwaar werk. Voor werknemers in de bouw is het effect van deze combinatie (obesitas met zwaar werk) groter dan de optelling van de afzonderlijke effecten. Dit blijkt uit een onderzoek van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu  in samenwerking met het Erasmus MC Erasmus University Medical Center  en Volandis in opdracht van ZonMw Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie .

Om de gezondheid van werknemers met een lage of praktische opleiding te verbeteren, is in dit onderzoek nagegaan wat een ongezonde leefstijl betekent voor de gezondheid van werknemers met zwaar lichamelijk werk of werkstress. Het onderzoek laat zien dat rokende werknemers met lichamelijk zwaar werk of werkstress ongeveer een twee keer zo groot risico lopen op een slechter ervaren gezondheid dan werknemers die niet roken en geen zwaar werk hebben. De onderlinge relaties tussen arbeidsomstandigheden, leefstijl en gezondheid zijn onderzocht in vijf grote databestanden onder werknemers met een lagere of praktische opleiding, waaronder werknemers in de bouw.

Werknemers met werkstress roken vaker en zijn vaker te zwaar
Het samenvoegen van bevindingen uit de verschillende databestanden toont aan dat werknemers met lichamelijk zwaar werk vaker roken (27% meer kans). Werknemers in de bouw met lichamelijk zwaar werk hebben echter minder vaak obesitas dan hun collega’s in de bouw zonder lichamelijk zwaar werk. Werknemers met een hoge psychische belasting op het werk (werkstress) hebben vaker obesitas (25% meer kans) en roken vaker (13% meer kans) dan werknemers zonder werkstress.

Ongezonde leefstijl geen directe verklaring voor gezondheidseffecten zwaar werk
In het algemeen blijkt zwaar werk gerelateerd aan een slechtere gezondheid, maar een ongezonde leefstijl kan deze slechtere gezondheid niet helemaal verklaren. Gegevens uit de bouw laten zien dat werknemers met lichamelijk zwaar werk 65 procent meer kans hebben op een slechtere gezondheid dan collega’s zonder lichamelijk zwaar werk. Deze kans op een slechtere gezondheid is nog groter als zij ook nog te zwaar zijn. Maar de slechtere gezondheid onder werknemers met lichamelijk zwaar werk wordt niet helemaal verklaard door roken, alcoholgebruik, overgewicht en weinig bewegen. De gezondheidseffecten komen direct door het zware werk en mogelijk door andere factoren, die hier niet zijn onderzocht.

De onderzoeksresultaten benadrukken het belang van een beleid gericht op én het verlichten van lichamelijke werkomstandigheden en werkstress én het stimuleren van een gezonde leefstijl. Dergelijke integrale maatregelen kunnen bijdragen aan een betere gezondheid en duurzame inzetbaarheid.

Factsheet 'Werkomstandigheden, leefstijl en gezondheid in de bouw'
Meer informatie: ZonMw-programma Werk(en) is gezond