Zorgkantoren moeten er voor zorgen dat mensen met een indicatie voor zorg uit de Wlz tijdig toegang hebben tot integrale en passende zorg

Het lukt zorgkantoren om acute knelpunten in de medisch-generalistische zorg te signaleren en te helpen oplossen blijkt uit onderzoek van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Het gaat dan om zorg zoals huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde (SO), artsen verstandelijk gehandicapten (AVG) en bijvoorbeeld de verpleegkundig specialist, die bieden aan cliënten met een Wlz-indicatie. Toch is deze zorg voor cliënten in de verpleeghuis- en gehandicaptenzorg niet altijd structureel goed geregeld. Wij bevelen zorgkantoren aan om een goede analyse te maken van wat er in hun regio nodig is, en na te gaan of voor alle Wlz-cliënten deze zorg goed is geborgd in afspraken tussen zorgaanbieders.

Zorgkantoren moeten er voor zorgen dat mensen met een indicatie voor zorg uit de Wet langdurige zorg (Wlz) tijdig toegang hebben tot integrale en passende zorg. Omdat medisch-generalistische zorg (mgz) zowel onder de Wlz als onder de Zvw kan vallen, is samenwerking met zorgverzekeraars nodig om deze zorgplicht uit te voeren. Wij zien dat de vergrijzing van de samenleving en de druk op zorgverleners het bemoeilijken om deze zorg structureel goed te borgen, voor nu en in de toekomst. Wij hebben zorgkantoren individuele aanbevelingen gedaan die hieraan moeten bijdragen. In het rapport 'Borging toegang mgz voor Wlz-cliënten door zorgkantoren' presenteren wij een overkoepelend beeld.

Regioanalyse: Inzicht in vraag en aanbod
We zien dat zorgkantoren nog niet beschikken over een goede regioanalyse van de mgz die Wlz-cliënten nu nodig hebben en in de toekomst nodig zullen hebben. Daarom vragen wij zorgkantoren te analyseren wat in hun regio(’s) de vraag naar mgz is, en wat het aanbod is. En om daarnaast de risico’s voor de beschikbaarheid van mgz systematisch in kaart te brengen. Dankzij dit inzicht kunnen zorgkantoren beter op mogelijke problemen anticiperen en zo nieuwe knelpunten helpen voorkomen. Het is belangrijk dat deze regioanalyse domeinoverstijgend is en als basis dient voor initiatieven en afspraken over samenwerking, taakherschikking en innovatie om mgz te faciliteren en te borgen.

Concrete afspraken
Wij wijzen zorgkantoren erop dat het belangrijk is mgz voor álle Wlz-cliënten goed te regelen. Bijvoorbeeld ook voor cliënten die ‘zonder behandeling’ verblijven in een instelling of buiten een instelling wonen en aangewezen zijn op huisartsenzorg die wordt ingekocht door een zorgverzekeraar. In het contracteringsproces is het aan zorgkantoren om bij Wlz-zorgaanbieders na te gaan of er inderdaad goede afspraken zijn gemaakt met huisartsen, artsen verstandelijk gehandicapten en specialisten ouderengeneeskunde in hun regio. Mogelijke kwetsbare situaties komen zo eerder aan het licht.

Ondersteuning huisartsen
Wij zien dat zorgkantoren zich actief opstellen om de samenwerking tussen Wlz-zorgaanbieders en mgz-professionals te bevorderen. Voor huisartsen is het essentieel dat zij weten op welke manier een specialist ouderengeneeskunde of arts verstandelijk gehandicapten hen kan ondersteunen. Wij adviseren zorgkantoren, samen met zorgverzekeraars, na te gaan of huisartsen in de regio op de hoogte zijn van de mogelijkheden die de huidige bekostiging biedt om samen te werken met een specialist ouderengeneeskunde of arts verstandelijk gehandicapten.

Vanuit ons toezicht op zorgkantoren zullen wij blijven monitoren of zorgkantoren actief hun rol pakken en onze aanbevelingen opvolgen.