Dat blijkt uit een omvangrijke analyse van de Universiteit Maastricht (UM)

Transgender personen lopen nog steeds een heel groot risico op een hiv-infectie. Gemiddeld een op de vijf trans vrouwen wereldwijd test hiv-positief. Maar ook trans mannen kennen een verhoogd risico op hiv. Dat blijkt uit een omvangrijke analyse van de Universiteit Maastricht (UM). Volgens de onderzoekers laten deze uitkomsten met name zien dat transgender personen in een kwetsbare positie verkeren en last hebben van stigmatisering. Ze hameren dan ook op meer en gerichtere aandacht voor hiv-preventie bij deze groep, bijvoorbeeld via het preventieve medicijn PrEP. De onderzoeksresultaten zijn op Wereld Aids Dag verschenen in het wetenschappelijk tijdschrift PLOS ONE.

Hiv-infectie
De Maastrichtse wetenschappers namen voor deze analyse alle 98 studies over hiv-prevalentie bij transgender personen onder de loep die tussen 2000 en 2019 zijn verschenen. Ze baseren zich daarmee op de grootste verzameling onderzoeksgegevens, van bijna 50.000 trans personen, die ooit rond dit onderwerp is geanalyseerd. Uit de studie blijkt dat 19,9 procent van de onderzochte trans vrouwen hiv-positief testte, net als een kleine 3 procent van de trans mannen. Vergeleken met andere personen van 15 jaar en ouder maken trans vrouwen 66(!) keer meer kans om hiv te krijgen, en trans mannen bijna 7 keer. “We wisten al dat trans vrouwen aanzienlijk meer kans hebben op hiv, maar dit is nu voor het eerst dat we kunnen laten zien dat ook trans mannen een grotere kans hebben om een hiv-infectie te krijgen”, aldus onderzoeksleider Sarah Stutterheim. “Onze analyses laten ook zien dat trans personen in Latijns-Amerika en zuidelijk Afrika in een bijzonder kwetsbare positie verkeren. We moeten er daarom niet alleen voor zorgen dat hiv-preventie goed aansluit bij trans vrouwen en trans mannen, maar vooral ook de bredere maatschappelijke kwetsbaarheid van trans personen aanpakken.”

Stigmatisering
Juist gezien de kwetsbare maatschappelijke positie van transgender personen wereldwijd, roepen de onderzoekers op om met betrekking tot hiv-preventie meer aandacht aan deze specifieke groep te schenken. Denk daarbij aan het verbeteren van de kennis over hiv bij transgender personen, maar ook de kennis bij zorgprofessionals over transgender personen behoeft verbetering. Bovendien pleit het onderzoeksteam voor het uitbreiden van de toegang tot het preventieve medicijn PrEP. Om te bepalen of en hoe het gebruik van PrEP het aantal hiv-infecties onder transgender personen kan beïnvloeden, is voortdurende monitoring noodzakelijk. “Hiv-preventie is voor trans personen niet alleen een kwestie van voorlichting en PrEP, maar ook van stigmabestrijding”, zegt Sophie Schers van het Transgender Netwerk Nederland. “Wij willen snel onderzoek naar de toegang tot PrEP en soa-spreekuren van de GGD voor trans personen in Nederland. Als stigma een obstakel vormt, zijn gemeenten aan zet om daar actie op te ondernemen.” Dinah Bons van belangenorganisatie Trans United Europe vult aan dat hiv voor veel trans personen een gevoelig onderwerp is. “Er is dan ook nog steeds een grote groep trans mensen die moeilijk durft te praten over seksualiteit in relatie tot genderidentiteit. Stigmatisering en transfobie in de maatschappij spelen daarbij een belangrijke rol.”