Veel mensen praten er liever niet over: het doen van een SOA-test

Veel Nederlandse jongeren hebben moeilijk toegang tot goede SOA-zorg. Vanwege financiële, logistieke en sociale redenen is er een hoge drempel voor het doen van een test. Bas Mourik, arts-microbioloog in opleiding in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), wil daar verandering in brengen. Op maandag 25 juli opende hij de eerste ‘one-stop shop-locatie’ voor SOA-zorg in Den Haag.

Veel mensen praten er liever niet over: het doen van een SOA-test. Toch zijn er jaarlijks ruim een half miljoen Nederlanders die SOA-zorg nodig hebben. Mourik ziet de landelijke vraag naar gedegen zorg toenemen. Hij startte daarom in 2018 het project Zinnige Infectie Zorg (ZIZ). “Het is tijd dat we de toegang tot SOA-zorg in Nederland laagdrempeliger maken”, vertelt hij. Het openen van de SOA-kliniek is daarbij een belangrijke stap. Het idee is dat jongeren na één bezoek zowel het consult, de diagnostiek als de behandeling achter de rug hebben. In de kliniek zijn momenteel één verpleegkundige en een laborant werkzaam. De verwachting is dat zij per dag 15 tot 30 jongeren kunnen helpen.

Goedkoop, discreet en efficiënt
Om het hele proces efficiënt te laten verlopen, kunnen jongeren een gratis e-consult starten op de website van ZIZ. Naast het doorlopen van een vragenlijst is het ook mogelijk om -in een veilige omgeving- foto’s mee te sturen van een potentiële SOA. Deze worden vervolgens door een dermatoloog van het LUMC bekeken en beoordeeld. Na afloop van het e-consult krijgt de jongere direct een persoonlijk advies over zijn of haar risico op een SOA.

Vervolgens kan hij of zij kiezen om een testpakket thuis te laten bezorgen, of om zonder afspraak langs te komen bij de SOA-kliniek. Op locatie kan er direct worden getest, waardoor de bezoeker niet lang hoeft te wachten op de uitslag. Als er een SOA wordt vastgesteld, ontvangt de patiënt direct de juiste begeleiding en de bijbehorende behandeling. Het zorgtraject kan daardoor na het bezoek direct worden afgesloten.

Moeilijk toegang tot reguliere SOA-zorg
Dankzij een samenwerking met zorgverzekeraar CZ en GGD Haaglanden kan ZIZ goedkope en snelle SOA-zorg aanbieden. Laagcomplexe patiënten hoeven voor het hele traject slechts een eigen bijdrage van 25 euro te betalen. Volgens Mourik is dat een groot winstpunt. “Voor jongeren is het belangrijk om toegang te hebben tot efficiënte, goedkope en discrete SOA-zorg. Nu zijn ze vaak nog aangewezen tot een test en diagnose bij de huisarts of een particuliere aanbieder. Dat gaat vaak ten koste van het eigen risico. De financiële drempel is daardoor erg hoog.”

Mourik hoopt het bezoek aan een SOA-kliniek ook minder eng te maken voor jongeren. Zo is er op de locatie van ZIZ bijvoorbeeld geen wachtkamer, maar heeft iedere bezoeker een eigen wachthokje dat afgeschermd kan worden. Ook hoeft de bezoeker niet bang te zijn voor intieme vragen. “Deze zijn allemaal tijdens het e-consult gesteld. Het scheelt dus dat de patiënt geen lijstje door hoeft te nemen met een verpleegkundige”, legt Mourik uit. “Verder kan de patiënt tijdens de intake aangeven welke onderwerpen wel en niet tijdens het bezoek besproken hoeven te worden. Op die manier hopen we de patiënt het gevoel te geven dat hij of zij de regie heeft over het zorgproces.”