Gemiddeld twintig mensen lopen jaarlijks in ons land een vergiftiging op door de consumptie van paddenstoelen

Het is weer paddenstoelentijd. Dat levert niet alleen fraaie beelden op, maar is voor menigeen ook aanleiding ze te plukken en te eten. Dat kan gevaarlijk zijn: sommige zijn giftig en veroorzaken lichamelijke klachten en in het uiterste geval de dood. “Pluk en eet daarom geen paddenstoelen als je er onvoldoende verstand van hebt”, adviseert Henneke Mulder-Spijkerboer van het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC).

Gemiddeld twintig mensen lopen jaarlijks in ons land een vergiftiging op door de consumptie van paddenstoelen. Sinds 2019 zijn er zelfs vier overleden. Althans, als wordt afgegaan op de cijfers van het NVIC. “Het werkelijke aantal vergiftigingen ligt waarschijnlijk hoger, want niet alle gevallen worden bij ons gemeld”, zegt Henneke Mulder-Spijkerboer. Zij is wetenschappelijk-literatuuronderzoeker van het NVIC, een centrum dat deel uitmaakt van het UMC Utrecht.

Klein hapje
Er zijn veel verschillende soorten giftige paddenstoelen. Sommige veroorzaken alleen maag- en darmklachten, terwijl andere bijvoorbeeld kunnen leiden tot leverschade, nierproblemen of hallucinaties. Henneke: “Ons centrum geeft informatie aan artsen, apothekers en andere medische hulpverleners. Zij zoeken contact met ons wanneer ze een patiënt hebben met een mogelijke vergiftiging. Bijvoorbeeld iemand die een paddenstoel heeft gegeten en zich zorgen maakt over de gevolgen. Jaarlijks zijn er 200 meldingen. Meestal gaat het om een onschuldige blootstelling en loopt het met een sisser af. Ouders zijn bijvoorbeeld bezorgd nadat hun kind in het bos een klein hapje heeft genomen van een paddenstoel, maar uiteindelijk ontstaan geen klachten.”

Maaltijd risicovol
Het grootste risico lopen mensen die een maaltijd van zelf geplukte paddenstoelen maken. Henneke: “Zij eten veel paddenstoelen. Hoe meer je er binnenkrijgt, hoe groter de kans op ernstige klachten als er per ongeluk giftige soorten tussen zaten. Mijn advies: maak niet zelf van deze maaltijden, tenzij je veel verstand van paddenstoelen hebt en exact weet welke giftig zijn en welke niet. Het is een heel specialistisch onderwerp en de praktijk wijst uit dat veel mensen hun kennis overschatten. Neem het risico niet. Geniet alleen van de mooie kleuren en vormen van paddenstoelen.”

Groene knolamaniet
Er zijn veel soorten paddenstoelen. Sommige zijn giftig en sommige niet. En van de types die gevaarlijk zijn, is de ene giftiger dan de andere. Henneke: “Weet in elk geval dat ons land een aantal zeer giftige paddenstoelen kent. De giftigste is de groene knolamaniet.