De onderzoekers monitorden het effect van vaccinatie op de bloedplaatjes van 218 ITP-patiënten en 200 gezonde personen

Patiënten met immuun trombocytopenie (ITP) kunnen veilig gevaccineerd worden met een mRNA-coronavaccin. Vaccinatie leidt bij de meeste patiënten niet tot een gevaarlijke daling van het aantal bloedplaatjes. Dat blijkt uit onderzoek gecoördineerd door het Erasmus MC.

De onderzoekers monitorden het effect van vaccinatie op de bloedplaatjes van 218 ITP-patiënten en 200 gezonde personen. Over de gehele groep gezien, leidde vaccinatie tot een daling van het aantal bloedplaatjes met 6,3 procent. Tussen de ITP-patiënten en gezonde personen waren geen verschillen. De onderzoekers rapporteren hun bevindingen in het wetenschappelijke tijdschrift Blood Advances.

De aanleiding voor het onderzoek waren aanwijzingen dat coronavaccinatie kan leiden tot een daling van het aantal bloedplaatjes. Dit was bij kinderen al eerder gezien na vaccinaties uit het Rijksvaccinatieprogramma. Bij ITP-patiënten, die al lage bloedplaatjes hebben, kan een te laag bloedplaatjesniveau leiden tot bloedingen.

Immuun trombocytopenie
Patiënten met ITP hebben te weinig bloedplaatjes. Dit komt doordat ze antistoffen aanmaken die zich hechten aan het oppervlak van hun bloedplaatjes, wat leidt tot een versnelde afbraak. ITP is een auto-immuunziekte, maar de precieze oorzaak is niet bekend.

Van de ITP-patiënten kregen er 201 het Moderna mRNA-vaccin, 16 het Pfizer mRNA-vaccin en 1 het AstraZeneca-vaccin. Alle gezonde personen kregen het Moderna-vaccin. Bloedplaatjes werden gemeten vlak voor vaccinatie en op week 1 en 4 na de eerste en tweede vaccinatie.

Exacerbatie
30 ITP-patiënten kregen in de periode na vaccinatie een zogeheten exacerbatie, ofwel een terugval in bloedplaatjes. Dit waren vooral patiënten met een laag bloedplaatjesniveau, jonge leeftijd en patiënten die op het moment van vaccinatie onder behandeling waren voor de ITP. De onderzoekers vermoeden dat de exacerbatie bij hen een uiting van de ziekte was en niet werd uitgelokt door het vaccin. 15 patiënten hadden medicatie nodig tegen de terugval, die goed aansloeg.

Boostervaccin
Onderzoeksleider internist-hematoloog Gerard Jansen van het Erasmus MC is blij met de resultaten. ‘Dit is de uitkomst waarop we hadden gehoopt. Veel ITP-patiënten twijfelen of ze de prik wel of niet moesten nemen.’ Hij hoopt dat zij nu makkelijker de keuze kunnen maken. ‘We zien nu dat het vaccin veilig is. Het risico op een terugval door corona-infectie is groter dan het risico door vaccinatie.’ Voor patiënten in de risicogroepen raadt hij aan om de bloedplaatjes te monitoren na vaccinatie.

Ook de boostervaccinatie is waarschijnlijk veilig, denkt Jansen. ‘We hebben de boosterprik niet onderzocht, maar op basis van de resultaten van de eerste en tweede vaccinatie verwacht ik geen problemen.’

Ben je ITP-patiënt en heb je vragen over vaccinatie? Neem contact op met je behandeld arts.