MijnGiB kan een handig hulpmiddel zijn voor mantelzorgers

Geneesmiddelgebruikers en mantelzorgers zijn positief over Mijn Geneesmiddel in Beeld® (MijnGiB), een gepersonaliseerd medicatieoverzicht met alle voorgeschreven medicijnen dat wordt voorzien van visuele informatie. Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel. Deelnemers van het onderzoek begrepen zowel de informatie van MijnGiB als de reguliere etiketteksten goed. MijnGiB heeft minder meerwaarde voor mensen die routinematig geneesmiddelen gebruiken. Het lijkt wel een uitkomst te kunnen zijn voor mensen met complex medicijngebruik of die van medicijnen wisselen. Daarnaast kan het mantelzorgers een beter overzicht geven.

Gebruiksinstructies op het etiket van voorgeschreven medicatie worden niet altijd door iedereen goed begrepen. Dat kan leiden tot onjuist gebruik van de medicatie, met alle gevolgen van dien.  Farmaceutisch bedrijf Teva ontwikkelde daarom MijnGiB. Dit is een gepersonaliseerd overzicht van alle voorgeschreven medicatie met daarbij visuele informatie over onder andere innamemomenten, de indicatie en waarschuwingen bij gebruik. MijnGiB wordt inmiddels door zo'n 470 apotheken aangeboden aan patiënten. Wat vinden mensen van het nieuwe overzicht? En begrijpen zij de instructie inderdaad beter? Het Nivel onderzocht dit middels een experiment en interviews.

Instructies van MijnGiB en van de etiketten ongeveer even goed begrepen
We onderzochten of mensen de instructies bij medicijnen beter begrijpen als zij, naast het standaard etiket dat op het medicijndoosje zit, ook over het gepersonaliseerde overzicht beschikten. We stelden leden van het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg in een experimentele opzet verschillende vragen over bijvoorbeeld het innamemoment (hoe vaak en wanneer te slikken) en waarschuwingen (zoals niet gebruiken in combinatie met alcohol). We gebruikten instructies van de medicijnen omeprazol (met een relatief simpele instructie) en levodopa/carbidopa (dat een complexe instructie heeft). De deelnemers gebruikten deze medicijnen niet (allemaal) daadwerkelijk. De groep die alleen het etiket van het geneesmiddel kreeg, begreep de instructies bij de medicatie ongeveer even goed als de groep die, naast het etiket, óók MijnGiB kreeg. In MijnGiB staat meer informatie dan op het etiket, zoals voor welke klacht of aandoening het medicijn bedoeld is. De groep die ook MijnGiB kreeg beantwoordde vragen die betrekking hadden op klachten en aandoeningen dan ook vaker juist.

Positief ontvangen
De deelnemers die meededen aan het experiment reageerden over het algemeen positief op MijnGiB. Zij vonden het overwegend duidelijk (75% van de deelnemers) en betrouwbaar (60% van de deelnemers). Als aanvulling op het experiment interviewden we enkele geneesmiddelengebruikers en mantelzorgers. Ook zij bevestigden dit positieve geluid.

MijnGiB overbodig bij routinematig geneesmiddelgebruik
Toch achtte ruim de helft van de geïnterviewden MijnGiB niet nodig voor hun medicatiegebruik. Dit waren geneesmiddelgebruikers die al lange tijd bekend zijn met hun medicatie en waarvan de medicatie niet (veel) verandert. Zij denken echter dat het overzicht wél nuttig kan zijn wanneer zij van medicatie veranderen. MijnGiB lijkt daarom waardevol te kunnen zijn bij complexer medicatiegebruik en bij veranderingen in geneesmiddelen.

MijnGiB kan mantelzorgers beter overzicht geven
Ook gaven geïnterviewde mantelzorgers aan dat MijnGiB een handig hulpmiddel kan zijn voor mantelzorgers, zodat zij beter overzicht kunnen houden op de medicatie van degene die zij ondersteunen. Uit vervolgonderzoek zal moeten blijken of MijnGiB inderdaad een positief effect kan hebben op het juist gebruik van de medicatie. Ook kan vervolgonderzoek helderheid geven over welk type patiënt het meeste baat zal hebben bij het gebruik van de extra ondersteunende instructie.

Over het onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd in twee delen. Ten eerste was er een studie met een fictief experiment. Dit was een online vragenlijst onder 900 leden van het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg. Hen werd gevraagd naar het begrip van de gebruiksinstructies aan de hand van alleen de reguliere etiketteksten of de etiketten in combinatie met MijnGiB. De medicijnen die in het experiment aan bod kwamen waren omeprazol en levodopa/carbidopa. Ten tweede interviewden we 10 patiënten voorafgaand aan het gebruik van MijnGiB en 8 van hen interviewden we nog eens nadat ze MijnGiB gebruikt hadden. Naast geneesmiddelgebruikers interviewden we ook 10 mantelzorgers. We vroegen geneesmiddelgebruikers en mantelzorgers naar hun mening en verwachting van MijnGiB. In het tweede interview vroegen we geneesmiddelgebruikers of aan deze verwachting was voldaan. Het onderzoek is gesubsidieerd door farmaceutisch bedrijf Teva.