Wachttijden in de ggz en de daarbij horende knelpunten zijn een complex probleem

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd gaat ggz-instellingen voortaan mede beoordelen op hun acties om wachttijden te beperken. Door oplopende wachttijden bij zorgaanbieders lopen cliënten het risico geen tijdige of passende zorg te ontvangen. . Staatsecretaris Blokhuis heeft daarom de IGJ gevraagd toe te zien op de inspanningen vanuit de ggz-instellingen. Eerder riep de staatsecretaris zorgaanbieders, vertegenwoordigers van cliënten  zorgverzekeraars op om gezamenlijk met dit probleem aan de slag te gaan.

Wachttijden in de ggz en de daarbij horende knelpunten ontstaan door verschillende oorzaken. Een aantal oorzaken is te herleiden tot de kwaliteit van zorg bij een zorgaanbieder, zoals de inrichting van het behandelproces, de verantwoordelijkheidsverdeling wanneer een cliënt op de wachtlijst staat, samenwerking in de zorg en transparantie over wachttijden. Dit is reden voor de inspectie om aandacht te hebben voor de wachttijden in de ggz en instellingen te beoordelen of zij de nodige inspanningen leveren om de wachttijden te beperken en zoveel mogelijk weg te werken. De inspectie kijkt daarbij nadrukkelijk naar de elementen van de wachttijdproblematiek die in de invloedssfeer van de zorgaanbieder liggen.

Hoe ziet het toezicht er uit?
De inspectie maakt bij haar reguliere toezichtbezoeken aan ggz-instellingen het thema ‘wachttijden’ tot een vast onderwerp. Hierbij wordt onder andere gekeken naar de manier waarop een instelling communiceert over actuele wachttijden en zorgbemiddeling door de zorgverzekeraar. Daarnaast wordt de instelling beoordeeld op de wijze waarop zij zich inspant om, in samenwerking met andere partijen, te werken aan kortere wachtlijsten.

Samenwerking op regionaal niveau
De aanpak van wachttijden is complex. De oplossingen liggen ook buiten de invloedsfeer van de instelling. Hierdoor komt een tijdige in-, door- en uitstroom  van cliënten in de ggz onvoldoende tot stand. Vooral een samenwerking op regionaal niveau kan vernieuwende oplossingen bieden. Ook individuele instellingen hebben hierin een verantwoordelijkheid.

In de zomer van 2017 zijn door de ggz-sector, vertegenwoordigers van cliënten, zorgverzekeraars en het ministerie van VWS afspraken gemaakt om de wachttijden in de ggz terug te dringen. Zo zijn er acht regionale taskforces gestart onder begeleiding van KPMG en is per regio een probleemanalyse uitgewerkt, de knelpunten benoemd en geadresseerd. In het voorjaar van 2018 is vervolgens de rapportage ‘tussenstand wachttijden in de ggz’ van de Nederlandse Zorgautoriteit gepubliceerd.

De inspectie wilde een beeld krijgen van de problematiek rondom wachttijden in de ggz. Daarom is een methodiek ontwikkeld om haar toezicht op deze problematiek effectief in te richten. Afgelopen maanden zijn 9 instellingen bezocht. De resultaten van deze bezoeken en zijn terug te lezen in het factsheet ‘Wachttijden in de ggz: verbeterkansen vooral in samenwerking op regionaal niveau’. Daarnaast is van ieder bezoek een individueel rapport opgesteld.