De plannen voor uitbreiding van de verpleegzorg zijn landelijk gezien voldoende om de komende jaren aan de toenemende vraag te kunnen voldoen

Voor alle regio’s in Nederland is nu duidelijk hoe en hoeveel extra verpleegzorgplekken kunnen worden gecreëerd in bijvoorbeeld kleinschalige woonzorgvormen en verpleeghuizen. Het gaat in totaal om 22.394 plekken waarmee in 2025 aan de vraag naar verpleegzorg kan worden voldaan. Dat blijkt uit een inventarisatie van alle plannen van zorgaanbieders door de zorgkantoren in hun regio’s. Om de plannen volledig en op tijd te kunnen uitvoeren, hebben zorgaanbieders en zorgkantoren meer zekerheid nodig over de financiering op lange termijn. Zorgkantoren, verenigd in Zorgverzekeraars Nederland, roepen het ministerie van VWS daarom op om daadwerkelijk niet meer per jaar, maar voor meerdere jaren het budget voor de Wet langdurige zorg (Wlz) vast te stellen.

Woon- en zorgkoepels hebben deze zomer met de overheid afspraken gemaakt om in 2025 25.000 extra plekken te creëren voor verpleegzorg voor ouderen. De vraag naar die zorg stijgt de komende jaren fors door de vergrijzing. Zorgkantoren hebben geïnventariseerd welke concrete uitbreidingsplannen aanbieders in alle regio’s gemaakt hebben. Uit de regiomonitors is een landelijke beeld opgesteld, de landelijke monitor capaciteitsplannen verpleegzorg 2021. De monitor geeft een actueel beeld van de geplande extra zorgcapaciteit ten opzichte van de vraagontwikkeling.
 
Uitbreiding capaciteit
De plannen voor uitbreiding van de verpleegzorg zijn landelijk gezien voldoende om de komende jaren aan de toenemende vraag te kunnen voldoen. De monitor laat zien dat er in 2025 behoefte is aan in totaal 22.207 extra plekken verpleegzorg. Zorgaanbieders en zorgkantoren hebben uitbreidingsplannen opgesteld voor in totaal 22.394 plekken, blijkt uit de monitor. Genoeg om in 2025 in de vraag te voorzien. De plannen betreffen uitbreiding en nieuwbouw van verpleeghuizen en kleinschalige woonzorgvormen. Dat zijn woonvormen zoals geschakelde woningen en hofjes waar ouderen in een eigen omgeving zelfstandig wonen met zorg en ondersteuning.
 
Meerjarige financiële duidelijkheid
Om de plannen volledig en op tijd te kunnen uitvoeren, hebben aanbieders en zorgkantoren meer zekerheid nodig over de financiering op lange termijn. De huidige manier van jaarlijks vaststellen van het beschikbare budget zorgt voor onzekerheid waardoor het voor zorgaanbieders moeilijker is om langlopende investeringen aan te gaan bij onder andere banken. Zorgverzekeraars Nederland roept het ministerie van VWS daarom dringend op om nu daadwerkelijk in de Wlz meerjarige afspraken te maken over het budget. Die meerjarige financiële duidelijkheid is een absolute randvoorwaarde voor aanbieders om te kunnen investeren in de capaciteitsuitbreiding. Blijft die duidelijkheid uit dan wordt het realiseren van voldoende verpleegzorg in 2025 zeer onzeker.
 
Gemeenten
Ook de blijvende inzet van gemeenten en woningcorporaties is een vereiste om de plannen te realiseren. Uit de monitor blijkt dat samenwerking tussen gemeenten, corporaties en zorgaanbieders inmiddels in nagenoeg alle zorgkantoorregio's bestaat. Steeds meer gemeenten hebben met de betrokken partijen ook een woonzorgvisie opgesteld. Het is belangrijk dat gemeenten deze visie met de partijen nu snel vertalen in praktisch beleid en afspraken over onder andere het aantal plekken dat voor bepaalde doelgroepen in de regio gerealiseerd moet worden. Dat zorgt voor helderheid voor de bouw van nieuwe woonzorgvormen door aanbieders en woningcorporaties.
 
2040
In de jaren na 2025 blijft de vraag naar verpleegzorg voor ouderen stijgen door de vergrijzing. In 2040 is er behoefte aan ruim 122.000 extra verpleegzorgplekken. Alle betrokken partijen – zorgaanbieders, zorgkantoren, gemeenten, woningcorporaties, zorg- en woonkoepels en de overheid – zullen een enorme inspanning moeten blijven leveren om ook de zorgvraag richting 2040 in te kunnen vullen met voldoende passend zorgaanbod. 

Het landelijk beeld en de regionale capaciteitsplannen zijn te vinden op de website van Zorgverzekeraars Nederland.