Zonder oplossing op korte termijn loopt de zorg aan kwetsbare patiënten gevaar

De zeventien revalidatiecentra in Nederland staan er financieel dramatisch voor. Bijna alle centra schrijven in 2022 rode cijfers. Sterk oplopende personeelskosten, de hoge energieprijzen en andere kostenstijgingen worden onvoldoende gecompenseerd. Zonder oplossing op korte termijn loopt de zorg aan kwetsbare patiënten gevaar.

Economisch bestaansrecht uitgehold
Revalidatie Nederland waarschuwde Zorgverzekeraars Nederland en het ministerie van VWS deze zomer al voor dreigende financiële problemen. Revalidatiecentra hebben nog meer last van inflatie en loonstijgingen dan andere zorgaanbieders, omdat zij een hoger aandeel personeelskosten hebben. Daarnaast zien revalidatiecentra steeds vaker complexe patiënten, met ernstige aandoeningen op lichamelijk, cognitief en psychisch vlak. Revalidatiecentra zien de duurdere behandelingen voor complexere patiënten niet terug in de tarieven. Het economisch bestaansrecht van revalidatiecentra is daardoor uitgehold. Onafhankelijke onderzoeken van Finance Ideas en EY ondersteunen dit sombere beeld. In 2023 heeft meer dan 50% van de revalidatiecentra een liquiditeitsprobleem en voldoet meer dan de helft niet meer aan de voorwaarden die banken stellen.

Grote gevolgen voor patiënten, ziekenhuizen, huisartsen en verpleeghuizen
Revalidatiecentra zijn essentieel voor meer dan tweehonderdduizend kwetsbare patiënten per jaar en in hun regio vaak de enige aanbieder van medische specialistische revalidatiezorg. Zij zorgen ervoor dat patiënten zo snel mogelijk vanuit andere ziekenhuizen worden uitgeplaatst om daar ruimte te creëren voor nieuwe patiënten. De behandeling in het revalidatiecentrum is er vervolgens op gericht dat patiënten zo zelfstandig mogelijk zijn en zo min mogelijk aanspraak hoeven te maken op medische of gemeentelijke ondersteuning. Wanneer financiële problemen van revalidatiecentra niet worden opgelost, zijn de gevolgen direct voelbaar bij de patiënten, ziekenhuizen, huisartsen en verpleeghuizen.

Noodkreet
Revalidatie Nederland roept in een noodkreet de zorgverzekeraars op een eerlijke prijs te betalen voor de zorg die de medisch specialistische revalidatie biedt. Henri Plagge, bestuurslid van Revalidatie Nederland en bestuurder van Adelante, de enige aanbieder van klinische revalidatiezorg in Limburg: “De sleutel ligt in passende tarieven. Overal in Nederland draaien revalidatiecentra verlies. Er is dus geen sprake van een incidenteel probleem, maar van systemisch falen. Steeds vaker stoppen revalidatiecentra met investeren in verduurzaming van hun gebouwen en innovaties of stellen de aanschaf van een nieuw elektronisch patiëntendossier uit. Bij ongewijzigd beleid dreigen zelfs noodgedwongen ontslagen, terwijl iedereen ziet aankomen dat we deze vakmensen straks weer heel hard nodig hebben om de personeelstekorten op te lossen.” Plagge roept NZa en zorgverzekeraars op zo snel mogelijk met Revalidatie Nederland om tafel te gaan: “Er moeten structureel hogere tarieven komen, om ervoor te zorgen dat de passende zorg die we overal in Nederland bieden ook in de toekomst nog beschikbaar is.”