Vooral vrouwen en strijkers hebben klachten

Musici hebben meer spier- en gewrichtsklachten dan niet-musici. Dat geldt voor zowel amateurs als professionele musici. Vooral vrouwen en strijkers hebben klachten. Dat schrijft orthopedisch chirurg in opleiding en violiste Laura Kok in haar proefschrift waarop ze op 20 november 2018 promoveerde.

Kok baseert haar conclusies op meerdere studies onder Nederlandse professionele en amateurmusici, alsmede een onderzoek van 17 bestaande internationale studies naar spier- en gewrichtsklachten bij professionele musici. “We zien dat spier- en gewrichtsklachten zeer vaak voorkomen onder musici. In het jaar voorafgaand aan het onderzoek had 89 procent van de conservatoriumstudenten spier- en gewrichtsklachten.” 

Ook uit de systematische review bleek dat de grote meerderheid van de professionele musici jaarlijks klachten heeft die het spelen beïnvloeden. “Er wordt vaak gedacht dat muziek-gerelateerde blessures met name een probleem zijn voor professionele musici, maar ook amateurmusici blijken veel spier- en gewrichtsklachten te hebben. Met name bij een plotselinge toename van speelduur, zoals een intensieve repetitieperiode, zie we een verdrievoudiging van de klachten.”

Vrouwen en strijkers
Nader onderzoek onder amateurmusici wijst uit dat vrouw zijn en het bespelen van een strijkinstrument het risico op klachten verhoogt. Het gaat om dan vooral om pijn in de nek en de schouder tijdens en na het spelen. “Vrouwen hebben überhaupt vaker last van spier- en gewrichtsklachten. Daarnaast kan het vrouwelijk lichaam wellicht minder goed omgaan met de intensieve eenzijdige belasting van het bewegingsapparaat”, legt Kok uit. 

Taboe 
Ondanks de wijdverbreidheid van de klachten is de juiste hulp vinden nog lastig, vertelt Kok, die zelf ook professioneel violiste is. “Er is tijdens de opleiding en in het beroepsleven nog te weinig systematische aandacht voor, terwijl de klachten een grote impact hebben op de psychische gezondheid, het dagelijks functioneren en de carrière van musici.”

Ook binnen de gezondheidszorg voor musici wordt volgens Kok nog onvoldoende ingegaan op de speciale behoeftes van musici. “Als je het vergelijkt met bijvoorbeeld sporters of dansers, zijn er nog heel weinig specialisten op het gebied van orthopedische klachten bij musici. Gek aangezien veel klachten goed te behandelen en te voorkomen zijn, zeker wanneer daarbij de specifieke wensen en behoeften van musici in ogenschouw worden genomen.” Haar ambitie is dan ook om een speciale polikliniek voor musici op te zetten in het Spaarne Gasthuis in Hoofddorp, waar ze haar opleiding  tot orthopedisch chirurg zal afronden.