Een dwarslaesie is een onderbreking van het ruggenmerg waardoor de zenuwbanen die door het ruggenmerg lopen afgekneld zijn

Door vanaf de eerste opvang van een patiënt met een ruggenmergtrauma al aandacht te hebben voor revalidatie, verbeteren de behandelresultaten van dwarslaesiepatiënten en daarmee hun kwaliteit van leven. In de recent gevormde multidisciplinaire Acute Ruggenmergletsel Unit (ARU) werken de afdelingen Traumachirurgie, Orthopedie, Neurologie en Neurochirurgie van het Maastricht UMC+  ook intensief samen met de revalidatiegeneeskunde van revalidatiecentrum Adelante om de behandeluitkomst te maximaliseren.

Een dwarslaesie is een onderbreking van het ruggenmerg waardoor de zenuwbanen die door het ruggenmerg lopen afgekneld zijn. Lichaamsdelen en organen die door die aangedane zenuwen aangestuurd worden, raken daardoor verlamd. Hoe hoger de dwarslaesie, hoe meer lichaamsdelen en -functies uitvallen. Het is een ernstig invaliderend trauma dat vaak niet meer volledig kan genezen. Het risico op het ontwikkelen van complicaties (zoals ademhalingsmoeilijkheden, stoornissen bij het ledigen van de blaas en darm, gewrichtsstijfheid en doorligwonden) is enorm groot. Gebleken is dat het vroegtijdig betrekken van revalidatieartsen het risico op complicaties later in het behandel- en revalidatietraject vermindert en daardoor de uitkomsten van behandelen verbetert.  

In Noord-Amerika heeft men onderkend dat intensieve en multidisciplinaire samenwerking door de hele zorgketen voor traumatisch ruggenmergletsel uiteindelijk een betere uitkomst van de behandeling oplevert en daarmee een betere levenskwaliteit voor patiënten. De winst zit in een kortere acute zorg-opnameduur, minder decubitus (doorliggen), minder contracturen (verstijving van de gewrichten), minder infecties (longontsteking, blaas- en nierbekkentonsteking), minder sterfte en een beter herstel van de patiënt. Ook in Nederland heeft dit tot navolging geleid met de oprichting van Acute Ruggenmerg Units (ARU) in drie regio’s in Nederland waaronder één in Zuid-Limburg. 

Het Maastricht UMC+ en Adelante hebben een convenant afgesloten om vanaf de eerste opvang op de SEH op gestandaardiseerde wijze te handelen met optimale inzet van ieders capaciteit, middelen en expertise. Daarna wordt de patiënt op de gespecialiseerde multidisciplinaire Acute Ruggenmergletsel Unit (ARU) behandeld. Dit is een onderdeel van de intensive care (IC) waar al het personeel speciaal is geschoold op dwarslaesie specifieke problematiek. Door verbeterde afspraken kan de patiënt vervolgens sneller en in betere conditie worden overgenomen naar de dwarslaesieafdeling van Adelante. Adelante beschikt over één van de 8 gespecialiseerde dwarslaesieafdelingen in Nederland en biedt het volledige zorgaanbod dat nodig is voor iedere vorm van ruggenmergschade, ook voor de meest complexe en hoge dwarslaesies (tetraplegie). Adelante is één van de twee centra in Nederland die ook 24-uurs beademing bieden. 

Hoogleraar Traumatologie en traumachirurg in het Maastricht UMC+ prof. dr. Martijn Poeze:  “We moeten alles doen om verdere schade te voorkomen bij ruggenmergtrauma. Met deze samenwerking wordt het revalidatieperspectief van patiënten vanaf het begin van het behandeltraject meegenomen waardoor zo snel als mogelijk gestart kan worden met revalideren. Aangetoond is dat dat aanmerkelijk betere behandelresultaten oplevert en een betere levenskwaliteit voor mensen met een dwarslaesie.”