Dit blijkt uit een studie onder leiding van cardioloog en hoogleraar Jan Hein Cornel van het Radboudumc.

Colchicine, een ontstekingsremmend medicijn dat al eeuwen wordt gebruikt voor jicht, blijkt hart- en vaatziekten te voorkomen bij patiënten die ooit een hartinfarct kregen of last hebben van vernauwde kransslagaders. Een lage dosis van het medicijn verlaagt de kans hierop met dertig procent. Dit blijkt uit een studie onder leiding van cardioloog en hoogleraar Jan Hein Cornel van het Radboudumc. De resultaten zijn nu gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift New England Journal of Medicine.

Jan Hein Cornel: “We bekeken het effect van Colchicine bij ruim 5.500 patiënten die in het verleden een hartinfarct kregen of last hadden van vernauwde kransslagaders. De helft van de patiënten kreeg elke dag 0,5 mg Colchicine, de rest een placebo.” De onderzoekers zagen dat er minder hartinfarcten optraden in de groep die Colchicine kregen. Deze mensen hadden ook veel minder vaak een dotteroperatie nodig. Er was geen verschil in bijwerkingen tussen de groepen, waarvan de patiënten gemiddeld 2,5 jaar meededen aan het onderzoek. Hoogleraar Jan Hein Cornel, met als specialisatie Ontstekingen aan de vaatwand, is ook verbonden aan de Noordwest Ziekenhuisgroep in Alkmaar en de Werkgroep Cardiologen Nederland (WCN). Hij deed het onderzoek samen met cardiologen uit Nederland en Australië.

Eeuwenoud medicijn tegen jicht
Colchicine is een natuurlijke ontstekingsremmer die al eeuwenlang in gebruik is voor de behandeling van aandoeningen zoals jicht. Het wordt gewonnen uit herfsttijloos, een krokusachtig plantje. Hartinfarcten ontstaan door slagaderverkalking, een langdurig proces dat verergert door chronische ontstekingen. Het idee om Colchicine als mogelijk middel tegen hart- en vaatziekten te onderzoeken, ontstond toen artsen zagen dat reumapatiënten die het middel kregen minder vaak hart- en vaatziekten hadden. Vorig jaar toonde onderzoek aan dat een lage dosis Colchicine direct na een hartinfarct dotterbehandelingen voorkomt. Dit onderzoek toont als eerste aan dat het middel ook bij chronische hartpatiënten een volgende hart- of vaatziekte kan voorkomen.

Medicijn nog niet direct beschikbaar voor patiënten
Hoewel het middel goedkoop en makkelijk beschikbaar is, wordt Colchicine nu nog niet gegeven aan patiënten met chronische hartklachten. Dat kan pas als het is geregistreerd voor de behandeling van patiënten die vernauwde kransslagaders of een hartinfarct hebben (gehad). Jan Hein: “We hebben met dit onderzoek aangetoond dat het echt uitmaakt voor patiënten. Er is geen ziekenhuisopname of dotterbehandeling nodig. Je kan je voorstellen dat dit ook leidt tot lagere zorgkosten voor deze groep patiënten.” In Nederland leven ruim 1,5 miljoen mensen met een chronische hart- en vaatziekte. Elk jaar belanden ongeveer 34.000 mensen in Nederland in het ziekenhuis met een hartinfarct.

Meer onderzoek naar slagaderverkalking in het Radboudumc
De komende jaren zal Jan Hein zich binnen het thema vascular damage meer onderzoek doen naar slagaderverkalking (atherosclerose). Slagaders vervoeren zuurstofrijk bloed van het hart naar de organen en weefsels. Bij iedereen komt verkalking van die slagaders voor. Het is het proces waarbij de wand van de slagaders door verkalking dikker wordt of er zweertjes op ontstaan, die leiden tot een ontsteking. Dit kan leiden tot vernauwing van bloedvaten en problemen geven met de doorbloeding van organen en weefsels. Zo ontstaan hart- en vaatziekten, zoals een hartinfarct, angina pectoris, een beroerte, een TIA of perifeer vaatlijden (etalagebenen). Jan Hein: “Ons volgende onderzoek richt zich op de vraag waarom juist Colchicine goed werkt bij deze groep patiënten. Het Radboudumc doet veel fundamenteel onderzoek naar ontstekingen. Door deze kennis kunnen we patiënten beter helpen, want meer dan 40 procent van de patiënten met een acuut hartinfarct blijkt een ontsteking aan een wand te hebben. Tot op heden is hier onvoldoende aandacht aan besteed.”

Over het onderzoek
Het Low-dose colchicine for secondary prevention of cardiovascular disease (LoDoCo2) onderzoek werd uitgevoerd door cardiologen uit dertig Nederlandse en negen Australische ziekenhuizen. De coördinatie in Nederland was in handen van de Vereniging Werkgroep Cardiologische centra Nederland (WCN) en werd mede mogelijk gemaakt door de Hartstichting en ZonMw. De resultaten werden gepresenteerd op het (virtuele) Congres van de European Society of Cardiology (ESC) in Amsterdam.