Slaap wordt sterk beïnvloed door interne en externe omgevingsfactoren, waaronder bijvoorbeeld voeding

Slaap is een onmisbare hersenfunctie die een rol speelt bij het in evenwicht houden van inwendige fysiologische processen. Ondanks het belang ervan, lijden mensen in de moderne samenleving vaak aan slaapproblemen, zoals slaperigheid overdag en slapeloosheid. Slaap wordt sterk beïnvloed door interne en externe omgevingsfactoren, waaronder bijvoorbeeld voeding. 

Voedselkeuze en verkeerde voedingsgewoonten zijn van invloed op de grootte, de samenstelling en het dagelijkse ritme van de darmflora. Schommelingen in de darmmicrobiota veroorzaken de verandering van de metabolische toestand. De metabolische toestand van de darmen is nauw verbonden met de het functioneren van de hersenen via de bloedsomloop en zenuwen. Een afwijking van de darmmicrobiota kan hierdoor leiden tot aantasting van hersenfuncties als geheugenvorming, cognitieve functie en geestelijke gezondheid. 

Daarnaast kan de darmmicrobiota ook de slaap / waakcyclus beïnvloeden, die de overgangen van de hersentoestanden vertegenwoordigt. De impact van darmmicrobiota op slaapregulatie is echter nog niet precies nauwkeurig onderzocht.

In dit onderzoek hebben wetenschappers van Tsukuba University in Japan de slaap / waakcyclus onderzocht, om te onderzoeken of de darmmicrobiota invloed heeft op de slaap / waakregulatie. 

Hoe gingen de onderzoekers te werk?
Om het effect van de darmmicrobiota op de slaap te onderzoeken zonder invloed van voedingssignalen vanuit de darmen, werd er voor het onderzoek gebruik gemaakt van een muismodel van twee groepen muizen: een onderzoeksgroep en een controlegroep. 

Beide groepen muizen werden gehouden onder een licht / donker cyclus van 12 uur, en zij kregen voer en water. Voor de onderzoeksgroep zat er antibiotica in het water, de controlegroep kreeg normaal water.

Doordat de muizen van de onderzoeksgroep antibiotica opnamen, kregen zij op den duur een verstoorde darmflora, doordat de antibiotica de darmmicroben zou uitputten. Deze groep wordt dus antibiotica-geinduceerde microbiota-verarmde muizen genoemd (AIMD-muizen).

Er werd ook voor het onderzoek een slaapanalyse gedaan op basis van EEG’s  en EMG’s, door middel van elektrodes bij de muizen.  

Onderzoek van de blindedarminhoud werd uitgevoerd om te bepalen welke stoffen in de darmen mogelijk betrokken zijn bij slaap / waakregulatie. Vervolgens werden de toestanden van waakzaamheid, NREM-slaap en REM-slaap bepaald bij de muisgroepen, om de veranderingen en effecten op de slaap te onthullen. 

Wat lieten de onderzoeken zien?
De EEG’s en EMG’s onthulden dat de AIMD-muizen (de muizen met verstoorde damflora) significant minder tijd doorbrachten in niet-snelle oogbewegingsslaap (NREM-slaap) tijdens de lichtfase, terwijl ze meer tijd doorbrachten in NREMS en snelle oogbewegingsslaap (REM-slaap) tijdens de donkere fase. 

Wat ook bleek, was dat er tussen de twee groepen muizen significante verschillen waren in de stofwisseling van aminozuren en vitamines die een rol spelen bij neurotransmissie. Zo was er minder serotonine en vitamine B6 in de AIMD-muizen aanwezig, dan bij de controlegroep van muizen. 

Het voorkomen van REM-slaap bij de AIMD-muizen nam toe tijdens zowel lichte als donkere fasen. Bovendien was uit de EEG’s gebleken dat de vermogensdichtheid van de theta-hersengolven tijdens REM-slaap lager bij de AIMD-muizen was tijdens de lichte fase vergeleken met die in de controles. Er wordt hierdoor gesuggereerd dat de darmflora de slaap- / waakregulatie beïnvloedt door de darmbalans van neurotransmitters te veranderen.

De wetenschappers suggeren met hun onderzoek dat afwijking van de darmflora invloed heeft op de fysiologische processen, waaronder hersenfuncties.