Groen heeft raakvlakken met actuele maatschappelijke vraagstukken

Ruisende bomen, uitnodigende parken of speelse natuurspeelplaatsen: groen in de omgeving draagt bij aan een betere gezondheid – mentaal en fysiek. Maar groen in de omgeving kan de gezondheid ook verminderen. Denk aan de eikenprocessierups die huidirritatie veroorzaakt of hooikoorts door pollen. Het RIVM bracht de beschikbare kennis via literatuuronderzoek en experts bij elkaar in de kennisbundeling ‘Groen en Gezondheid’. 

Invloed van groen op gezondheid
Aan de hand van een model hebben de onderzoekers aangegeven op welke vier manieren groen invloed heeft op fysieke en mentale gezondheid: schade verminderen, schade veroorzaken, herstel bevorderen en gezond gedrag bevorderen. Zo kan groen de gezondheidsschade verminderen van luchtverontreiniging, hitte en geluid. Mensen herstellen door groen. Enerzijds omdat groen stress vermindert en het concentratievermogen verbetert; anderzijds omdat groen in de omgeving beweging en sociale interactie kan stimuleren. Toch kunnen mensen ook last hebben van dieren en planten, zoals ratten, muggen, berenklauw of brandnetels. 

Positieve gezondheidseffecten
Groen draagt bij aan een betere mentale gezondheid. Omdat een groene omgeving uitnodigt om te bewegen en ontspannen, speelt groen een rol bij de vermindering van overgewicht, diabetes type 2, hart- en vaatziekten. Ook zien de onderzoekers een gunstig effect tussen groen en hoe lang mensen leven, hoe zwaar baby’s bij hun geboorte zijn en de werking van het immuunsysteem. Groen lijkt te zorgen voor een verbeterde nachtrust. Concentratie, geheugen en leerprestaties verbeteren bij contact met groen, met name bij kinderen.

Kennis over groen juist nu belangrijk
Groen heeft raakvlakken met actuele maatschappelijke vraagstukken. Denk hierbij aan biodiversiteit en het beperken van effecten van klimaatverandering, zoals hittestress en wateroverlast. Bij het ontwerp en beheer van de openbare ruimte is het belangrijk dat gemeenten rekening houden met de manier waarop groen de gezondheid bevordert, of gezondheidsschade vermindert of veroorzaakt. Zo kunnen zij bijvoorbeeld eisen stellen aan de omvang van de groene ruimte bij de bouw van nieuwe woningen.

Wat verstaan we onder groen?
Natuurlijke elementen of plekken die op verschillende schaalniveaus voorkomen, variërend van straatniveau - zoals bomen en groenstroken - tot stedelijk en regionaal niveau -  bijvoorbeeld parken en natuurgebieden. Andere voorbeelden zijn natuurspeelplaatsen, plantsoenen, openbaar toegankelijke sportvelden, particuliere en openbare tuinen, groene gevels en groene daken.

Kennisbundeling Groen en Gezondheid