Uit onderzoek van Palliatieve Zorg Nederland (PZNL) blijkt dat ongeneeslijk zieke mensen niet altijd passende palliatieve zorg krijgen

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) start een landelijke publiekscampagne over palliatieve zorg. Dat is hulp en zorg om het leven van mensen die niet meer beter worden en hun naasten zo goed mogelijk te houden. Doel van de campagne is dat patiënten en hun naasten actief nadenken over zorg in de laatste levensfase.

Uit onderzoek van Palliatieve Zorg Nederland (PZNL) blijkt dat ongeneeslijk zieke mensen niet altijd passende palliatieve zorg krijgen. Onder meer omdat ze de mogelijkheden niet altijd kennen. Daarom moedigt de campagne deze mensen aan om met hun naasten en zorgverleners stil te staan bij hun wensen en grenzen in hun laatste levensfase. De campagne moet ook zorgverleners stimuleren om het gesprek over palliatieve zorg op tijd te voeren.

Naar verwachting hebben in de toekomst steeds meer mensen palliatieve zorg nodig, doordat het aantal ouderen toeneemt en we langer leven. In 2021 overleden 170.000 mensen. Daarvan maakten ruim 106.000 mensen een ziektetraject door waarbij palliatieve zorg een uitkomst had kunnen bieden.

Mensen die niet meer beter worden, kunnen naast reguliere zorg gebruikmaken van palliatieve zorg. Die kan ondersteuning bieden bij lichamelijke klachten (bijvoorbeeld pijn of benauwdheid), psychische klachten (bijvoorbeeld somberheid en angst), sociale problemen (problemen met de mensen om je heen en bij het verwerken van veranderingen) en zingevingsvragen (wat vind ik nog belangrijk in het leven?).

Hierbij is het doel niet iemand genezen, maar klachten en problemen voorkomen om de kwaliteit van leven zo veel mogelijk te behouden. Uit onderzoek van PZNL blijkt dat ongeneeslijk zieke mensen vaak niet of niet op tijd gebruikmaken van palliatieve zorg. Bijvoorbeeld doordat ze niet weten wat het is, er niet over praten met hun naasten en zorgverlener en hun keuzes niet of beperkt vastleggen.

Bewustwording cruciaal
Minister Helder voor Langdurige Zorg en Sport, benadrukt het belang van de nieuwe campagne: “Mensen die goede palliatieve zorg krijgen zijn vaak minder somber en angstig, hoeven minder vaak plotseling naar het ziekenhuis en ervaren een betere kwaliteit van leven in de laatste fase van hun leven. Daarom willen we met de campagne mensen die niet meer beter worden en hun naasten aanmoedigen om zich te verdiepen in de mogelijkheden. Het liefst zo snel mogelijk na het krijgen van de diagnose. Want als palliatieve zorg op tijd wordt ingezet, kan het een positief effect hebben op het leven van mensen die niet meer beter worden én de mensen om hen heen.”

Landelijke campagne
In de campagne vertellen drie mensen die ongeneeslijk ziek zijn hoe palliatieve zorg hen helpt. Voor de verspreiding worden onder meer online video’s, advertenties en schermen in wachtkamers van huisartsen ingezet. Ook komen er flyers voor huisartsen, apotheken en ziekenhuizen. Met de campagne komt VWS tegemoet aan een wens van de Tweede Kamer om zorg in de laatste levensfase bespreekbaar te maken. Meer informatie is te vinden op overpalliatievezorg.nl/kwaliteit. De campagne is ontwikkeld in nauwe samenwerking met allerlei betrokken partijen, waaronder Palliatieve Zorg Nederland (PZNL). Aansluitend op de campagne wordt de komende jaren onder andere via het Nationaal Programma Palliatieve Zorg II aandacht gevraagd voor dit onderwerp.

Praten is heel waardevol
Michiel is één van de gezichten uit de campagne. Hij heeft de ongeneeslijke ziekte ALS en vindt de campagne een goed initiatief:

“Na de eerste verschijnselen leven mensen met ALS gemiddeld nog drie tot vijf jaar. Ik maak er het beste van. Palliatieve zorg helpt daarbij. Vooral aan de mentale hulp heb ik veel. Sinds een maand praat ik met een maatschappelijk werker en psycholoog. Alleen én met mijn gezin. Die gesprekken zijn emotioneel, maar heel waardevol. Ze luchten op en geven inzicht. Wat speelt er in jouw hoofd? Wat willen we nog doen met het gezin nu het nog kan? Hoe kunnen we de fase dat ik nog leef zo fijn mogelijk maken? Welke palliatieve zorg kan hierbij helpen? Hoe meer we met elkaar praten over het leven en de dood, hoe meer rust er komt. Dat is goed voor de emoties en gedachten van iedereen.”

Meer weten?
Kijk voor meer informatie op overpalliatievezorg.nl/kwaliteit