Radiotherapie speelt een belangrijke en kosteneffectieve rol in de kankerzorg

De afdeling Radiotherapie gaat  met de werkgroep E-WORLD (Erasmus MC Werkgroep Radiotherapie voor Lage- en Middeninkomenslanden) onderwijs en training  geven in lage- en middeninkomenslanden (low and middle income countries, LMIC’s). In die landen is een groot gebrek aan radiotherapie-capaciteit. E-WORLD wil samenwerking met LMIC’s bevorderen, kennis delen, onderzoeksprojecten starten en radiotherapiecentra met elkaar verbinden.

Wereldwijd stijgt de last van kanker. In LMIC’s is de stijging in aantallen, ziektelast en overlijden aan kanker groter dan in landen met een hoog inkomen. Dit komt door het gebrek aan preventie, screening, vroegtijdige diagnose, multimodale behandelingen en palliatieve zorg. Beperkte infrastructuur en middelen en een tekort aan opgeleid personeel dragen ook bij aan te late ontdekking van de ziekte en een lage opkomst in ziekenhuizen.

Behoefte
Radiotherapie speelt een belangrijke en kosteneffectieve rol in de kankerzorg. Het probleem in LMIC’s is niet alleen het gebrek aan radiotherapietoestellen, er is ook een tekort aan geschoold personeel zoals bestralingsartsen, radiotherapeut-oncologen, klinisch fysici en radiotherapeutisch laboranten. Er zijn geen goede opleidingsfaciliteiten voor deze beroepen in LMIC’s en de professionals missen ervaring om hun kennis over te dragen. Er is dringend behoefte aan onderwijs en training op dit gebied.

In deze behoefte moet E-WORLD gaan voorzien. E-WORLD gaat een onderwijs- en trainingsprogramma ontwikkelen in het Erasmus MC voor radiotherapeutisch laboranten, radiotherapeut-oncologen en klinisch fysici over o.a. brachytherapie voor gynaecologische kankers en over nieuwe bestralingstechnieken voor prostaatkanker. Daarna is het de bedoeling om die training zo mogelijk in LMIC’s lokaal aan te bieden door de betreffende professionals.

E-WORLD
Prof.dr. Luca Incrocci leidt E-WORLD . Luca: ‘E-WORLD past in de strategie van het Erasmus MC en de afdeling Radiotherapie. Er is een behoefte aan onderwijs- en opleidingsactiviteiten voor radiotherapie in deze landen en we hebben onder onze collega’s mensen met een uitgesproken interesse en motivatie om aan deze vorm van kennisverspreiding bij te dragen. Het is tijd om ons engagement te tonen om de hiaten van de wereldwijde ongelijkheid in de kankerzorg in LMIC’s op te vullen.’ Incrocci is bijvoorbeeld promotor van een radiotherapeut-oncoloog vanuit het Militair Hospitaal in Kigali, Rwanda, die onderzoek doet naar hypofractionering en kwaliteit van leven voor prostaatkanker.

Luca: ‘We moeten snel meer professionals opleiden in kankerzorg in LMIC’s. Er is ook een groeiende belangstelling voor onderwijs- en trainingsactiviteiten in LMIC’s onder jongere stafleden en arts-assistenten radiotherapie . Initiatieven op dit gebied worden als positief, leerzaam en ook haalbaar beoordeeld. Er is behoefte aan een academisch carrièrepad voor jonge professionals die geïnteresseerd zijn in radiotherapie onderwijs in LMIC’s . Met de snelle ontwikkeling van radiotherapie zijn opleiding en training van radiotherapeuten in LMIC’s van het grootste belang geworden. Het opleiden van professionals in de omgeving waar ze hun beroep zullen uitoefenen zorgt voor een onmiddellijke verbetering van de lokale kwaliteit en voor minder kosten. Veel organisaties binnen en buiten LMIC’s helpen met radiotherapieonderwijs, trainingsprogramma’s en kwaliteitsborging, maar het ontwikkelen van een taskforce met regionale impact moet worden aangemoedigd en ondersteund.’

Radiotherapie in armere landen
Tot 70% van de patiënten heeft baat bij radiotherapie op een bepaald moment in het verloop van hun ziekte. Radiotherapie kan tot 40% van de kankerpatiënten genezen.

Bijna 60% van de nieuwe kankerdiagnoses wereldwijd betreft mensen in de LMIC’s, terwijl minder dan 40% van de radiotherapieapparatuur in deze regio’s te vinden is. In sub-Sahara Afrika is de ongelijkheid enorm met minder dan één bestralingstoestel per 1 miljoen inwoners. In Noord-Amerika zijn er 11 toestellen per 1 miljoen inwoners .

Meer dan de helft van de landen in Afrika heeft geen enkel radiotherapiecentrum. Er wordt geschat dat er 700 extra radiotherapietoestellen nodig zijn om een aanvaardbare capaciteit voor de behandeling van kanker in Afrika te bereiken. Deze behoefte zal blijven toenemen omdat de incidentie van kanker in LMIC’s naar verwachting zal toenemen.

In 2022 drong de Lancet Oncology Commission for Cancer in sub-Saharan Africa er op aan om een continentaal forum op te richten ter ondersteuning van translationele samenwerking om best practices te delen en netwerken voor onderwijs en klinische zorg te ontwikkelen. De commissie stelde voor om trainingsprogramma’s uit te wisselen en op afstand radiotherapieplanningscentra, telegezondheidszorg en kunstmatige intelligentiesystemen te implementeren.

Bron: Erasmus MC