Aanvullende teksten van huisartsen vertellen vaak meer over de aanwezigheid van een ziekte

Aanvullende teksten die huisartsen in patiëntendossiers vastleggen, kunnen bruikbaar zijn bij het vaststellen van het aantal patiënten met een (verdenking op een) specifieke aandoening. Huisartsen maakten voor de coronapandemie niet vaak gebruik van de mogelijkheid om in de dossiers vrije tekst toe te voegen bij de registratiecodes van ziekten die zij vastleggen. Doordat huisartsen tijdens de pandemie (2020-2022) gericht registratie-advies kregen voor het vastleggen van COVID-19, bleek het Nivel het verloop van deze toen nog onbekende ziekte goed te kunnen monitoren.

Aan de hand van de gegevens die tijdens de coronapandemie werden geregistreerd door huisartsen die deelnemen aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn, heeft het Nivel in opdracht van het ministerie van VWS onderzocht of in de omschrijvingen bij diagnosecodes (ICPC-codes) van infectieziekten aanwijzingen te vinden zijn voor de aanwezigheid van de betreffende infectieziekte. Dit om te kunnen vaststellen of deze werkwijze de ziektesurveillance (syndroomsurveillance) van het Nivel kan versterken.

Aanvullende teksten van huisartsen vertellen vaak meer over de aanwezigheid van een ziekte
We hebben de vastlegging door huisartsen van drie infectieziekten onderzocht: COVID-19, buikgriep en mpox (apenpokken). Voor COVID-19 gold dat er in de eerste maanden van de pandemie geen registratiecode beschikbaar was en voor mpox is nooit een registratiecode gekomen. Om te bepalen of een huisarts bij het vastleggen van relevante klachten wel dacht aan een diagnose COVID-19 dan wel mpox, hebben we de aanvullende teksten bestudeerd. Daarnaast hebben we bij de registraties van ‘buikgriep’, waarvoor wel een registratiecode beschikbaar is, gekeken of er in de aanvullende teksten aanwijzingen waren voor de aanwezigheid van een specifieke verwekker van de klachten. Het bleek dat deze werkwijze vooral bij COVID-19 een meerwaarde had. Doordat huisartsen gericht registratie-advies kregen voor het vastleggen van COVID-19 in aanvullende teksten, bleek het Nivel het verloop van deze toen nog onbekende ziekte goed te kunnen monitoren.

Pandemische paraatheid steviger door meenemen van aanvullende teksten van huisartsen
Het analyseren van aanvullende teksten van huisartsen in het patiëntendossier bij het monitoren van infectieziekten heeft een toegevoegde waarde. Binnen Nivel Surveillance kunnen we hierdoor nog alerter zijn in het signaleren van uitbraken van epidemieën en pandemieën voor de overheid, zodat zij hier nog gerichter en sneller beleid op kunnen voeren. Dit zal de volksgezondheid ten goede komen.

Nivel Surveillance: signaleren van mogelijke uitbraken van infectieziekten
Het Nivel gebruikt de methode Nivel Surveillance voor het vaststellen van de wekelijkse cijfers over gezondheidsproblemen. Hiervoor gebruiken wij gegevens van Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn, inclusief de extra gegevens van de Nivel Peilstations.
Met onze wekelijkse surveillance van infectieziekten met de zorgdata die Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn doorlopend verzamelt en analyseert, rapporteren we wekelijks over het vóórkomen van griepachtige ziektebeelden en infecties door griepvirussen in Nederland. Hierdoor kunnen we griepepidemieën en ook de opkomst van andere infectieziekten tijdig signalen, zodat indien nodig extra maatregelen kunnen worden genomen om de epidemie af te remmen.

Over het onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van VWS. We hebben gebruikgemaakt van de gegevens van Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn, waar zo’n 400 huisartsenpraktijken bij zijn aangesloten.

Bron: Nivel