Voordat een medicijn op de markt komt, weten we al wel veel maar niet alles van de werking en bijwerkingen van een geneesmiddel

Om meer informatie te krijgen over de balans tussen werking en bijwerkingen van verschillende behandelingen, waaronder die met medicijnen, ontwikkelden het Nivel en Lareb de infrastructuur BRIMM (Baten Risico en Impact van Medicatie Monitor). In BRIMM wordt informatie uit het elektronisch patiëntendossier (EPD) verrijkt met ervaringen van de patiënt zelf. BRIMM is een haalbare methode om patiëntgebonden onderzoek uit te voeren in de huisartsenpraktijk met beperkte belasting voor de huisartspraktijk.

Voordat een medicijn op de markt komt, weten we al wel veel maar niet alles van de werking en bijwerkingen van een geneesmiddel. Dat geldt bijvoorbeeld voor de werking en bijwerking van medicijnen op de lange termijn, terwijl veel medicijnen wel vaak langdurig worden gebruikt. Daarom is het belangrijk om de bijwerkingen van medicijnen voor langere tijd te monitoren. Hiervoor zijn ervaringen van patiënten van groot belang. BRIMM is hiervoor een uitkomst, omdat het gebruik maakt van gegevens die er al zijn (uit het patiëntendossier in de huisartsenpraktijk) en combineert met ervaringen van patiënten uit vragenlijsten.

Succesvol voor aandoening overactieve blaas
In dit project is de aandoening overactieve blaas gebruikt als casus voor het ontwikkelen van de infrastructuur. Dit was succesvol: het is gelukt om patiënten te werven via huisartsenpraktijken met lage belasting van de praktijken. Wel zijn er nog aandachtspunten. Zo bleek het lastig om huisartsenpraktijken te vinden voor deelname aan dit onderzoek. De interesses van huisartsen en de actualiteit van het onderwerp spelen hier mogelijk een rol.

Vragenlijsten over onder andere ervaringen met behandelingen
Patiënten met een overactieve blaas werden geselecteerd via 27 huisartsenpraktijken die deelnemen aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn. De huisartsen hebben 1636 patiënten uitgenodigd voor deelname, waarvan 295 patiënten (responspercentage 18%) de eerste online vragenlijst in invulden. Zij ontvingen vijf online vragenlijsten over een periode van één jaar. In de vragenlijsten werd gevraagd naar blaasklachten, behandeling en ervaringen daarmee, therapietrouw en de invloed van blaasklachten op de kwaliteit van leven. Na invullen kon de patiënt de antwoorden downloaden als PDF. Op deze manier kunnen patiënten hun ervaring met de behandelingen eenvoudig bespreken met de huisarts.

Bijna iedereen gaf toestemming voor gegevenskoppeling
98% van de patiënten gaf toestemming voor koppeling van hun gegevens aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn. Van deze patiënten is dus niet alleen informatie over hun ervaring met de behandeling en hun kwaliteit van leven bekend, maar ook gegevens uit hun patiëntendossier. Weinig patiënten maakten gebruik van de mogelijkheid om feedback te bespreken met de huisarts.

In de infographic ‘Bijwerkingen in beeld: resultaten uit BRIMM-Overactieve Blaas’ is meer informatie te vinden over de resultaten.

BRIMM-methode nu ook in gebruik voor de gevolgen van corona
De ontwikkelde infrastructuur is beschikbaar om in te zetten voor andere aandoeningen of geneesmiddelen. Zo wordt de methode binnen het Nivel nu gebruikt om gegevens te verzamelen over de gevolgen van corona op langere termijn. De animo voor deelname aan dit onderzoek onder huisartsen is groot.

Over het onderzoek
Het project BRIMM – Overactieve blaas is een samenwerking tussen het Nivel en het Bijwerkingencentrum Lareb. Het wordt gefinancierd door ZonMw en liep van 1 januari 2017 t/m 31 december 2019. Binnen BRIMM - Overactieve blaas zijn veel gegevens verzameld. Deze gegevens zijn, onder voorwaarden, ook opvraagbaar voor derden om onderzoek mee te doen.