Om onder meer het groeiende tekort aan artsen op te vangen kunnen medische taken verschoven worden van artsen naar verpleegkundigen of verpleegkundig specialisten

In 2022 was het aandeel verpleegkundigen dat zelfzorgmedicatie voorschreef, groter dan tien jaar ervoor, in 2012. Hierbij kun je denken aan paracetamol of maagzuurremmers. Veel andere medische taken en handelingen werden daarentegen niet vaker of minder vaak uitgevoerd dan tien jaar eerder, zo gaven verpleegkundigen aan. Dit blijkt uit onderzoek onder deelnemers aan het landelijke Panel Verpleging & Verzorging van het Nivel.

Om onder meer het groeiende tekort aan artsen op te vangen kunnen medische taken verschoven worden van artsen naar verpleegkundigen of verpleegkundig specialisten. In dit onderzoek bekeken we of er over de laatste tien jaar daadwerkelijk verschuivingen in het medische takenpakket van artsen naar verpleegkundigen hebben plaatsgevonden.

Bij voorschrijven medicatie alleen verschuiving in aandeel verpleegkundigen dat zelfzorgmedicatie voorschrijft
Het aandeel van de verpleegkundigen dat aangaf zelfzorgmedicatie voor te schrijven is gestegen van 3,9% in 2012 naar bijna 30% in 2022. Sinds ongeveer tien jaar is het uitschrijven van recepten toegestaan binnen het eigen vakgebied voor verpleegkundigen gespecialiseerd in diabetes, oncologie of astma en COPD en voor verpleegkundig specialisten. Waar meer verpleegkundigen aangaven zelfzorgmedicatie voor te schrijven, gold dat echter niet voor medicatie waar een recept voor nodig is. Het aandeel van de verpleegkundigen dat receptplichtige medicatie voorschreef was in 2022 (12%) nagenoeg gelijk aan het aandeel in 2012 (13,7%).

Het verrichten van andere medische taken is tussen 2012 en 2022 gelijk beleven
In 2022 gaf 37% van de verpleegkundigen aan dat verpleegkundigen binnen hun team weleens medicatie toedienen via een slangetje in de rug en dat 35% weleens de pijnbestrijding via deze weg verhoogt. Daarnaast brengt 70% weleens een infuus in en prikt 57% bloed. Deze handelingen zijn tussen 2012 en 2022 niet significant toegenomen. Evenmin was er een stijging van andere onderzochte medische taken, zoals het stellen van een medische diagnose of het beoordelen van laboratoriumuitslagen. Bekijk de publicatie  voor een volledig overzicht van alle onderzochte medische taken.

Bron: Nivel