Bij quilten plaatst de chirurg oplosbare hechtingen, zodat de huid vastgehecht is aan de onderliggende spierlaag

Quilten zorgt voor minder complicaties na een borstamputatie of okselklierdissectie en biedt veel voordelen voor een patiënt. Bij deze techniek sluit een chirurg de holte onder de wond met naald en draad. Een drain is dan niet meer nodig. Dat blijkt uit promotieonderzoek van Britt Haghuis-Ten Wolde in een samenwerking tussen Radboudumc en Canisius Wilhelmina Ziekenhuis (CWZ). 

Bij een kwart van alle borstkankeroperatie ontstaan complicaties, waarbij seroom verreweg het meeste optreedt. Seroom is wondvocht dat zich ophoopt in een holte onder het wondgebied. Promovenda Britt Haghuis-ten Wolde laat in een samenwerking tussen Radboudumc en CWZ zien, dat seroom voorkomen kan worden door quilten, een hechttechniek waarbij de holte dichtgemaakt wordt. Chirurg en copromotor Luc Strobbe van het CWZ gebruikt de techniek al sinds 2010 bij borstkankeroperaties.

Simpele techniek
Bij quilten plaatst de chirurg oplosbare hechtingen, zodat de huid vastgehecht is aan de onderliggende spierlaag. Zo komen de lagen dicht op elkaar en krijgen vochtvorming, nabloeding en ontsteking minder kans. Haghuis-ten Wolde licht toe: “De techniek bestaat al langer en wordt bijvoorbeeld gebruikt door plastisch chirurgen. Dit is dus een simpele en bekende techniek met slechts gebruik van naald en draad en dat is opmerkelijk in tijden van bijvoorbeeld robotchirurgie. De techniek kost alleen tien minuten langer opereren en een eenmalige korte training van de chirurg.”

De onderzoekers laten zien dat de kans op de complicatie seroom bij borstamputaties en okselklierdissecties dankzij quilten een factor vier lager is. Dat heeft grote voordelen voor de patiënt. “Bij seroom na een operatie moeten we soms lange tijd wekelijks via een punctie vocht afnemen. Vrouwen moeten daar voor terugkomen naar de poli. Met quilten kunnen we dat voorkomen en verminderen we dit ongemak. De opname is korter en we zien geen heropnames en geen extra operaties. Herstel gaat sneller en vrouwen kunnen vlotter verder in het behandeltraject.”

Zonder drain
Een ander voordeel van quilten: het maakt een drain overbodig. Chirurgen plaatsen die nu standaard voor het afvoeren van wondvocht. Maar een drain veroorzaakt pijn en is onprettig. Haghuis-ten Wolde: “Wij tonen aan dat een drain achterwege laten veilig is. Wij zien in onze studies zelfs minder seroom in de groep zonder drain. Het middel lijkt dus erger dan de kwaal.” Daarnaast kan een operatie dankzij quilten plaatsvinden in dagbehandeling. Een opname in het ziekenhuis is namelijk alleen nodig vanwege de drain en de verzorging die deze drain nodig heeft. 

Quilten biedt dus veel voordelen bij een borstamputatie of okselklierverwijdering. Maar nog liever ziet Haghuis-ten Wolde zo veel mogelijk borstsparende operaties, waarbij quilten niet aan de orde is. “Vrouwen zijn soms bang en kiezen een borstamputatie. Voor de zekerheid, denken ze dan, terwijl we inmiddels weten dat een borstsparende behandeling minstens zo goed is als een borstamputatie. Ik laat in mijn onderzoek zien dat een amputatie, gelet op complicaties, meer risico’s heeft dan een borstsparende operatie. Dus ik adviseer op basis van mijn proefschrift zo veel mogelijk borstsparend te opereren, als een vrouw daar op basis van de tumor voor in aanmerking komt.”

Vervolgstudie
Het onderzoeksteam gaat de techniek van quilten nu verder implementeren en onderzoeken in een grote vervolgstudie met zes deelnemende ziekenhuizen. De andere ziekenhuizen kunnen de techniek makkelijk leren, bijvoorbeeld via een instructievideo of door een keer mee te kijken. De resultaten van de studie worden over ongeveer twee jaar verwacht.