Dat de wachtlijsten nog niet afnemen, komt onder meer door het nog steeds hoge ziekteverzuim

Het lukt ziekenhuizen nog niet om hun wachtlijsten te verkorten. Het aantal mensen dat wacht op een behandeling in een ziekenhuis is in april vergelijkbaar met maart. Dit is zorgelijk, omdat mensen hierdoor langer moeten wachten op zorg. In een normaal jaar worden ongeveer 2 miljoen operaties in Nederland uitgevoerd. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) schat (op basis van data van de ziekenhuizen) het aantal extra wachtenden door corona op 100 tot 120 duizend. Dat de wachtlijsten nog niet afnemen, komt onder meer door het nog steeds hoge ziekteverzuim. Dit staat in de monitor Toegankelijkheid van Zorg van de NZa.

De NZa verwacht van ziekenhuizen met lange wachtlijsten dat zij oplossingen zoeken om deze wachtlijsten te verkorten. Bijvoorbeeld door samen te werken met ziekenhuizen of zelfstandige klinieken in de regio die meer ruimte hebben of door de verdeling van OK-capaciteit te optimaliseren. Zorgverzekeraars moeten met zorgaanbieders (financiële) afspraken maken die dit stimuleren. Patiënten die wachten op zorg kunnen ook de hulp van hun zorgverzekeraar inroepen om te kijken of elders sneller plek is (zorgbemiddeling).

(Kritieke) planbare zorg
Ziekenhuizen hebben in maart ongeveer evenveel zorg geleverd als in een vergelijkbare periode in 2019 (voor de pandemie), dit blijkt uit de productiedata van Dutch Hospital Data. Het aantal operaties lag in maart ook rond het niveau van 2019. Volgens data uit het Zorgbeeldportaal neemt het aantal ziekenhuizen dat weer volledig planbare zorg levert toe: in maart was dit 31%, in april 36%. Zelfstandige klinieken hebben in de eerste maanden van 2022 ongeveer evenveel patiënten gezien als in 2021. Dit is 30% meer dan in 2019. Drie ziekenhuizen kunnen de kritieke planbare zorg niet volledig binnen de norm van zes weken leveren. Dit leidt op dit moment niet tot knelpunten, omdat andere zorgaanbieders deze zorg kunnen overnemen. 

Ggz
De toegankelijkheid van de geestelijke gezondheidszorg (ggz) is nog steeds een aandachtspunt. De wachttijden en –lijsten in de ggz zijn al geruime tijd te lang en ze zijn in maart toegenomen t.o.v. februari. Het aantal verwijzingen naar de ggz is al langere tijd hoger dan voorheen (met name voor jongeren) en ook in de ggz is het ziekteverzuim onder personeel uitzonderlijk hoog. Ggz-aanbieders, huisartsen, zorgverzekeraars en gemeenten werken samen om de toegankelijkheid van de ggz te verbeteren. Zij hebben een actieplan opgesteld en delen op www.wegvandewachtlijst.nl ervaringen en oplossingen die kunnen helpen om de wachttijden te verkorten.