In het UMCG is de afgelopen twee jaar al succesvol geëxperimenteerd met leefstijlinterventies in de zorg

De Stichting Beatrixoord Noord Nederland (BEANN) doneert 1,25 miljoen aan het UMCG om in de komende vijf jaar verschillende leefstijl- en onderzoeksprogramma’s mee te financieren. BEANN heeft nog eens 500.000 euro gereserveerd om eventueel na vijf jaar de programma’s verder te kunnen helpen.

Leefstijl sleutel tot succesvolle behandeling 
Uit onderzoek en uit de klinische praktijk blijkt dat patiënten die fitter een operatie ingaan een grotere kans hebben op een goed en snel herstel, een kortere ziekenhuisopname en minder kans op complicaties. Prehabilitatie (de patiënt fitter maken voor de operatie) kan hierbij helpen. Maar aandacht voor leefstijl is ook essentieel ná een medische ingreep en bij behandelingen waar geen operatie nodig is. Het kan bijvoorbeeld complicaties voorkomen , arbeidsparticipatie versnellen en voorkomen dat mensen structureel van de gezondheidszorg gebruik moeten blijven maken. 

In het UMCG is de afgelopen twee jaar al succesvol geëxperimenteerd met leefstijlinterventies in de zorg. Met deze financiering kunnen we dat een stap verder brengen. Bijvoorbeeld door prehabilitatietrajecten verder te ontwikkelen en door het opzetten van een leefstijlzorgloket. Op dit moment is het voorschrijven van leefstijl als medicijn echter nog geen standaard onderdeel van de ziekenhuiszorg en wordt leefstijladvisering nog niet betaald door de zorgverzekeraar.

Leefstijlzorgloket
Patiënten die onder behandeling zijn van een medisch specialist in het UMCG, worden door hun eigen behandelend arts gescreend op 3 factoren: overgewicht, inactiviteit en roken. Als de leefstijl van de patiënt op één of meer onderdelen verbeterd kan worden in relatie tot het behandeldoel dan kan de arts de patiënt verwijzen naar het leefstijlzorgloket in het UMCG. Daar wordt de patiënt gezien door een leefstijlzorgcoördinator, die samen met de patiënt de verschillende domeinen van de leefstijl naloopt, en bekijkt welke interventie bij de patiënt past. Dat kan van alles zijn, van een eenmalig leefstijladvies tot een intensief begeleidingstraject. Voorbeelden van interventies zijn een GLI (gecombineerde leefstijlinterventie), begeleiding bij het stoppen met roken of verwijzing naar een fysiotherapeut of diëtist. De interventie vindt niet in het ziekenhuis plaats, en hoeft zelfs niet altijd door een zorgverlener gegeven te worden. Misschien is een wandelclub of een sportschool wat de patiënt nodig heeft. We verwijzen bij voorkeur naar bestaande regionale infrastructuren voor leefstijlverbetering.

Meerwaarde
Het grote verschil met eerdere experimenten met leefstijlinterventies is dat de interventie ditmaal buiten het ziekenhuis plaatsvindt. Tegelijkertijd is de interventie wél onderdeel van de medische (keten)behandeling. De leefstijldomeinen die aan de orde komen zijn bewegen, voeding, slaap, intoxicatie (roken/alcohol/middelen), mentaal welbevinden, sociaal netwerk en kwetsbaarheid. Het in kaart brengen daarvan gebeurt in een gesprek en soms ook door aanvullend lichamelijk onderzoek zoals een conditietest. In onderzoeken naar dergelijke leefstijlinterventies bleek dat een overgrote meerderheid van de patiënten de meerwaarde ziet van het verbeteren van de eigen leefstijl binnen een medische behandeling en er graag mee aan de slag gaat. Zo wordt de autonomie en betrokkenheid van de patiënt bij de behandeling ook vergroot. 

In eerste instantie kunnen patiënten van het UMCG transplantatiecentrum en binnenkort van de afdelingen urologie en nefrologie verwezen worden naar het leefstijlzorgloket. Het is de bedoeling dat in de komende jaren patiënten van álle UMCG-afdelingen naar het loket verwezen kunnen worden en dat de leefstijlzorg uiteindelijk door de zorgverzekering vergoed gaat worden.  

Wetenschappelijk onderzoek en centrum voor Revalidatie UMCG
Naast leefstijlinterventies voor patiënten van het UMCG wordt met de donatie van BEANN ook wetenschappelijk onderzoek gefinancierd. Onderzoeksvoorstellen op gebied van revalidatie, TBC en leefstijl worden beoordeeld door de wetenschappelijke commissie van de Stichting BEANN. Ook projecten vanuit UMCG Centrum voor Revalidatie komen in aanmerking voor financiering, zoals een projectleider voor de opzet en uitbouw van het wetenschappelijk kenniscentrum rond het centraal inspanningslaboratorium in Beatrixoord.

Stichting Beatrixoord Noord-Nederland (BEANN)
De Stichting Beatrixoord Noord-Nederland is een goede doelenorganisatie en steunt projecten in Noord-Nederland voor mensen met een lichamelijke handicap, chronische ziekte of tuberculose. De stichting doneert aan projecten, initiatieven of wetenschappelijke onderzoeken die de kwaliteit van de revalidatie en (re-) integratie van de doelgroep bevorderen. Het betreft projecten, activiteiten en onderzoeksaanvragen in Groningen, Friesland of Drenthe die niet of nog niet uit het gezondheidszorgbudget kunnen worden gefinancierd.  

Afgelopen week ondertekenden bestuurders van BEANN en UMCG de overeenkomst waarmee de samenwerking formeel werd gemaakt. 

Bron: UMCG / Janneke Kruse