Deze stof zorgt onder andere voor een verhoging van de doorbloeding van de spieren en maakt de spiercontractie efficiënter

Nitraat, dat bijvoorbeeld in rodebietensap zit, heeft een positief effect op de prestaties van getrainde sporters die het vooral van een kortdurende, explosieve inspanning moeten hebben, zoals voetballers. Voor duursporters, zoals wielrenners, lijkt nitraat dat effect niet of nauwelijks te hebben. Dat blijkt uit onderzoek aan de Universiteit Maastricht en het Maastricht UMC+ onder leiding van dr. Lex Verdijk en prof. dr. Luc van Loon. Jean Nyakayiru is onlangs gepromoveerd op dit onderzoek.

Naar prestatie-verhogende effecten van nitraat bij recreatieve sporters is al vaker onderzoek gedaan, maar hard bewijs voor het effect ervan bij goedgetrainde atleten was er tot op heden niet. Maastrichtse onderzoekers van de vakgroep Humane Biologie onderzochten wat er gebeurt met nitraat in het lichaam en keken hiervoor naar de effecten op de prestaties van goedgetrainde voetballers en goedgetrainde wielrenners.

NO
Nitraat wordt in het lichaam omgezet in nitriet en vervolgens in stikstofmonoxide (NO). Deze stof zorgt onder andere voor een verhoging van de doorbloeding van de spieren en maakt de spiercontractie efficiënter. Het effect daarvan lijkt vooral positief voor sporters die een kortdurende, explosieve inspanning uitvoeren, zoals voetballers. Bij een inname gedurende zes dagen van 800 milligram nitraat per dag verbeterde hun sprintvermogen met 3,4 procent. Voor goedgetrainde duursporters is het effect er niet of nauwelijks, waarschijnlijk doordat bij hen de toevoer van zuurstof naar de spier geoptimaliseerd is. Van nitraat wordt namelijk gedacht dat het de sportprestatie verbetert wanneer de spier juist zuurstof tekortkomt, zoals bij explosieve inspanning met een hoge intensiteit het geval is.

Bloeddruk
De onderzoekers keken ook naar de mogelijke positieve effecten van nitraat op de gezondheid, en stelden vast dat inname van nitraat leidt tot een significante verlaging van de bloeddruk. Nader onderzoek zal moeten uitwijzen hoe dat te verklaren valt, en of inname van nitraat wellicht een effectieve optie kan zijn bij de behandeling van hoge bloeddruk en andere hart- en vaatziekten. Overigens bleek nitraat uit natuurlijke bronnen, zoals rode biet, spinazie en rucola een groter effect op de bloeddruk te hebben dan inname van nitraatzout.   

Het Maastrichtse promotieonderzoek leidde tot belangrijke publicaties in het wetenschappelijke tijdschrift Nutrients en in het Journal of Nutrition.