Technisch geneeskundige Stefan Hummelink van het Radboudumc, afdeling Plastische Chirurgie, heeft een Demonstrator-subsidie ontvangen van NWO voor de verdere ontwikkeling van de Anatomieprojector.

Dit apparaat projecteert bloedvaten en andere belangrijke gegevens direct op het lichaam van de patiënt. Zo’n projectie kan een operatie eenvoudiger, sneller en betrouwbaarder maken.

Voordat een patiënt geopereerd wordt, zijn er meestal al veel beelden gemaakt (CT of MRI scans) om de operatie goed te plannen en voor te bereiden. Neem bijvoorbeeld de reconstructie van een borst die vanwege een tumor is verwijderd; een procedure die vaak wordt uitgevoerd in het Radboudumc. “Op onze afdeling Plastische Chirurgie wordt voor een borstreconstructie vaak buik- of beenweefsel van de patiënt zelf gebruikt”, zegt Hummelink. “Het weefsel, dat vooral uit vet en huid bestaat, kan alleen maar overleven als het goed wordt aangesloten op de bloedvoorziening. Dus moet de chirurg precies weten waar de vaak microscopisch kleine bloedvaten zitten. Dit proces luistert ontzettend nauw, omdat het vaatstelsel bij iedere patiënt anders in elkaar zit.”

Projectie met laserlicht
Hummelink heeft samen met de afdeling Radiologie een Anatomieprojector ontwikkeld, die met laserlicht de aanvoerende bloedvaten (of andere belangrijke gegevens) direct kan projecteren op het lichaam van de patiënt. Ook bij een bewegende Anatomieprojector blijven de beelden correct uitgelijnd. Hummelink: “De planning wordt op de computer gemaakt op basis van radiologische beelden. Door de directe projectie hoeft er geen vertaalslag meer van computer naar patiënt gemaakt te worden, waardoor opereren in principe effectiever en efficiënter en met minder risico’s voor de patiënt kan verlopen.”

Voordelen
De Anatomieprojector heeft enkele voordelen ten opzichte van navigatietechnieken op basis van augmented of virtual reality. Technieken zoals Google Glass, Oculus Rift of de Hololens zijn gebaseerd op wearables, op een soort bril waarin de gegevens op een transparante manier worden geprojecteerd. Hummelink: “Voor micro-chirurgie heeft een chirurg al een hoofdlamp en een loepbril op. Dan is er geen ruimte voor een Hololens of vergelijkbaar apparaat. Verder is een op de patiënt geprojecteerd beeld voor het hele operatieteam zichtbaar, wat niet het geval is bij die augmented of virtual reality technieken.

Marktrijp model
Op dit moment wordt de Anatomieprojector in het Radboudumc gebruikt in een onderzoeksetting. Met ondersteuning vanuit de Valorisatie is de Demonstrator-subsidie aangevraagd. Met de toegekende 150.000 euro gaat Hummelink nu een demonstratiemodel bouwen om de transfer van deze technologie naar de markt te stimuleren. Daarnaast wordt ook nog naar andere toepassingen gekeken, want het apparaat biedt ook interessante aanknopingspunten voor scholing en patiëntenvoorlichting.