De bloedmeting is bedoeld als eerste stap richting een meer persoonlijke behandeling van ouderen

Verouderingsonderzoekers onder leiding van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) hebben een combinatie van biomarkers in het bloed gevonden die kan helpen de gezondheidsstatus en kwetsbaarheid van ouderen in te schatten. Hun meting gaf consistente resultaten voor mannen en vrouwen boven de zestig jaar in vijf Europese landen. 

De wetenschappers zochten in het bloed van 44.168 personen naar biomarkers die iets zeggen over de levensverwachting van ouderen. Een groot deel van die personen was boven de zestig jaar. Na een uitgebreide analyse kwamen ze uit bij een set van 14 biomarkers die samen een goed beeld geven van de levensverwachting gedurende de komende 5 tot 10 jaar in het leven van de deelnemers.

In de set van biomarkers zitten bijvoorbeeld verschillende aminozuren - de bouwstenen van eiwitten - en het ‘goede’ en ‘slechte’ cholesterolniveau, de balans van vetzuren en ontstekingsparameters. De meting, ontwikkeld in Finland, is volgens de onderzoekers gemakkelijk uit te voeren en betaalbaar bij meting van grote aantallen mensen. De meting kan daardoor heel goed worden gebruikt in lopend bevolkings- en klinisch onderzoek bij ouderen.

Deze studie, de grootste van zijn soort, kon worden verricht door internationale samenwerking tussen biobanken, BBMRI-NL (Biobanking and BioMolecular Resources research Infrastructure The Netherlands) en het Max Planck Instituut voor de Biologie van Veroudering. De onderzoekers beschrijven hun resultaten in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Communications.

Kwetsbare ouderen
De bloedmeting is bedoeld als eerste stap richting een meer persoonlijke behandeling van ouderen, legt onderzoeksleider prof. Eline Slagboom uit. “Als verouderingsonderzoekers willen we graag de biologische leeftijd vaststellen. De kalenderleeftijd zegt bij ouderen nu eenmaal niet zoveel over de algemene gezondheidsstatus: de ene 70-jarige is gezond, en de andere heeft al drie aandoeningen. Ouderen hebben soms ongemerkt een hoge biologische leeftijd, lopen risico op meerdere ziekten en reageren vaak onverwacht op een behandeling.”

Slagboom: “Als we met deze bloedmeting kwetsbare ouderen kunnen identificeren, is de volgende stap om hierop te anticiperen. Denk bijvoorbeeld aan aangepaste voeding voor iemand die een hoog risico heeft om snel spiermassa te verliezen tijdens een ziekenhuisopname. Het is ook denkbaar dat een dergelijke meting wordt gebruikt om te onderzoeken of een nieuw medicijn het risico op overlijden op een gunstige of ongunstige mate beïnvloedt.”

Niet voor het individu
Maar zo ver is het nog niet, benadrukt ze. “De uitslag van de bloedmeting zegt momenteel iets over de algemene gezondheidsstatus van de ruim 44 duizend personen in onze studie. Heel mooi, maar we kunnen nog niks zeggen over het risico op specifieke aandoeningen of het risico voor een individu. Zegt de uitslag bijvoorbeeld iets over het immuunsysteem, het metabolisme, spierkracht of over cognitie? En welke adviezen passen hierbij? Zo lang we niet weten waarnaar we precies kijken, kunnen we er geen adviezen op baseren en de meting niet toepassen in de kliniek.” De onderzoekers hebben nu wel een startpunt en werken aan het beantwoorden van deze vragen in BBMRI en het onderzoeksverband VOILA (Vitality Oriented Innovations fort he Lifecourse of the Ageing Society).